Wiązka zadań
Brodacze i bakterie
Zadanie
W latach 60. grupa amerykańskich mikrobiologów przeprowadziła doświadczenie, które po latach wyróżniono nagrodą Ig Nobla, zwaną też Anty-Noblem, przyznawaną najbardziej nietypowym i absurdalnym badaniom. W eksperymencie wzięli udział ochotnicy – zdrowi, brodaci mężczyźni. Na brody naniesiono im starannie odmierzoną ilość płynu zawierającego bakterie. Po 30 minutach pobrano z każdej brody próbki, znaleziono w nich żywe bakterie i ustalono ich liczbę. Następnie mężczyźni bardzo dokładnie umyli swoje brody, po czym ponownie pobrano próbki. Okazało się, że w umytych brodach również znajdowały się bakterie, jednak było ich kilkadziesiąt razy mniej niż w brodach nieumytych.
[Źródło: M.S. Barbeito, Ch.T. Mathews, L.A. Taylor (1967) Microbiological Laboratory Hazard of Bearded Men, Applied Microbiology, s. 899-906]
Dla każdego przedstawionego w tabeli stwierdzenia określ, czy jest ono poprawnym wnioskiem z opisanego eksperymentu (wpisz w trzecią kolumnę tabeli TAK lub NIE).
|
|
Stwierdzenie |
Czy jest poprawnym wnioskiem |
|
1 |
Bakterie przeżywają w nieumytej brodzie co najmniej 30 minut. |
`square` Tak `square` Nie |
|
2 |
Na twarzach brodatych mężczyzn znajduje się więcej bakterii niż na twarzach mężczyzn, którzy się golą. |
`square` Tak `square` Nie |
|
3 |
Ryzyko przenoszenia bakterii można całkowicie wyeliminować myjąc brodę. |
`square` Tak `square` Nie |
Poprawna odpowiedź
1 − TAK, 2 − NIE, 3 − NIE.
Wymaganie ogólne
2.2 Znajomość metodyki badań biologicznych. Uczeń określa warunki doświadczenia, rozróżnia próbę kontrolną i badawczą, formułuje wnioski.
3.2 Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń odczytuje, analizuje, interpretuje i przetwarza informacje tekstowe, graficzne, liczbowe.
Wymaganie szczegółowe
Komentarz
Zadanie diagnozuje umiejętność wnioskowania na podstawie wyników doświadczenia. Ciekawostkę stanowi fakt, że uczeń ma okazję ocenić poprawność wnioskowania na przykładzie bezsensownego, śmiesznego doświadczenia wyróżnionego nagrodą Ig Nobla. Wniosek nr 1 jest poprawny, bo wyniki doświadczenia dowiodły, że bakterie utrzymały się przy życiu przez 30 minut na brodach wszystkich badanych. Wniosek nr 2 jest z kolei nieuprawniony, bo w doświadczeniu nie liczono bakterii na twarzy, lecz na brodzie, a ponadto nie brali w nim udziału golący się mężczyźni, tak więc nie dysponujemy danymi o liczbie bakterii żyjących na ich ogolonych twarzach. Wreszcie wniosek nr 3 – prawie słuszny, bo z pewnością, myjąc brody, mamy szansę wyeliminować z nich większość bakterii (ta uwaga odnosi się tylko do mężczyzn i to na dodatek brodatych). Słowo „całkowicie”, użyte w stwierdzeniu nr 3 eliminuje je jednak z listy poprawnych wniosków – myciem brody nie usuniemy wszystkich bakterii, co potwierdzają wyniki tego śmiesznego doświadczenia.
Nauczyciele w angielskich lower secondary schools (odpowiednikach gimnazjum) często stosują w czasie lekcji krótkie przerywniki nazywane time breaks. Polega to na chwilowym odstąpieniu uczniów od ustalonego trybu przyswajania wiedzy i zajęciu się przez kilka minut czymś przyjemnym, nawet relaksującym (np. rysowaniem kolorowymi pisakami struktury biologicznej czy trudnej nazwy). Wydaje się, że zadanie Brodacze może być doskonałym time break na lekcjach biologii w Polsce.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
