Wiązka zadań
Upadek imperium
Zadanie wymaga przeczytania krótkiego fragmentu tekstu pochodzącego z podręcznika autorstwa cenionych polskich historyków starożytności. Należy zauważyć, że tekst, choć krotki, może okazać się dość trudny dla uczniów, zwłaszcza w pierwszej klasie gimnazjum. Oba zdania, które uczniowie mają sfalsyfikować, sprawdzają, na ile zrozumiana została przez nich struktura tekstu i wyrażone w nim oceny.
Na podstawie tekstu rozwiąż zadanie.
Podawano różne przyczyny upadku Imperium, wyolbrzymiając często rolę jednego czynnika wewnętrznego, np. negatywny wpływ Kościoła, wyniszczenie warstw średnich, upadek niewolnictwa itp. Nie ulega wątpliwości zasadnicze znaczenie sił zewnętrznych, ciągłych najazdów i przegrupowań ludów, czego maksymalne nasilenie przypadło na schyłek IV stulecia i wiek V.
Źródło: M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Warszawa 1999, s. 646
Zadanie
Oceń, czy poniższe zdania dotyczące tekstu są prawdziwe, czy – fałszywe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe.
| 1. | Według autora najważniejszą przyczyną upadku Rzymu był rozwój Kościoła. | P | F |
| 2. | Z tekstu wynika, że najazdy barbarzyńców miały mały wpływ na upadek Imperium. | P | F |
Poprawna odpowiedź
1 F
2 F
Wymaganie ogólne
2.2 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń dostrzega w narracji historycznej warstwę informacyjną, wyjaśniającą i oceniającą.
Wymaganie szczegółowe
5.4 Cywilizacja rzymska. Uczeń rozróżnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku starożytnego państwa rzymskiego.
Komentarz
Jednym z często popełnianych przez uczniów błędów jest wyszukiwanie w tekście słowa lub sformułowania, które pojawia się w pytaniu. Z tego “znaleziska” uczniowie często czynią podstawę do rozwiązywania zadania. W pierwszym zdaniu uczniowie mają zweryfikować, czy autorzy uważają rozwój chrześcijaństwa (Kościoła) za przyczynę upadku Imperium. Zdanie to odnosi się bezpośrednio do pierwszej części wykorzystanego tekstu. Wpływ Kościoła pojawia się tam jako jedna z wymienianych przez historyków przyczyn upadku Imperium, ale zdaniem autorów tekstu powód ten, tak samo jak inne wymienione, bywa „wyolbrzymiany”. Dostrzeżenie i zrozumienie tego słowa jest zatem kluczowe dla poprawnego rozwiązania zadania.
W drugim weryfikowanym zdaniu mamy do czynienia z odmienną sytuacją. Uczeń powinien rozumieć, że określenie „najazdy barbarzyńców” odnosi się do użytych w tekście sformułowań: „siły zewnętrzne” oraz “przegrupowania ludów”. Odpowiedź nieprawidłowa może oznaczać, że uczeń nie rozumie pojęcia „barbarzyńcy”, gdyż nie potrafi tego pojęcia właściwie odczytać w podanym kontekście (powiązać ze wspomnianymi określeniami w tekście).
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
