Rów Mariański

Poprawna odpowiedź

1 - A

2 - A

Wymaganie ogólne

1.2 Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej. Uczeń potrafi korzystać z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów i danych statystycznych i tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.

Wymaganie szczegółowe

1.6. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie.

Komentarz

Praca z mapą stanowi istotną część nauczania geografii na wszystkich poziomach kształcenia. W tym zadaniu sprawdzana jest umiejętność wskazywania podstawowych kierunków geograficznych, kształcona i doskonalona już w szkole podstawowej na lekcjach przyrody. Na konturowej mapie politycznej świata, na której opisane są niektóre wartości południków i równoleżników, zaznaczony został Rów Mariański. Zadaniem ucznia jest określenie położenia tego rowu na Ziemi, przy czym nie chodzi o podanie matematycznych wartości współrzędnych, a o wskazanie odpowiadającego im kierunku geograficznego.

W pierwszej części zadania, aby udzielić odpowiedzi, uczeń musi stwierdzić, na której półkuli – północnej czy południowej – znajduje się Rów Mariański. Jeśli uczeń zna podstawowe kierunki geograficzne, to wskaże odpowiedź A.

Takiej odpowiedzi udzieliło 91,5% uczniów z liczącej 118 osób grupy piszących test. Wszystkich uczniów biorących udział w badaniu podzielono w zależności od uzyskanego w całym teście wyniku na sześć grup o porównywalnej liczebności. Najlepiej tę cześć zadania rozwiązali uczniowie, którzy osiągnęli dobre i bardzo dobre wyniki z całego badania, jednak uczniowie ze słabszymi wynikami ogólnymi z tą częścią zadania również poradzili sobie dobrze. Pierwsza część zadania słabo więc różnicowała uczniów.

W drugiej części zadania uczeń powinien określić, czy długość geograficzna, na jakiej znajduje się Rów Mariański, jest wschodnia czy zachodnia. Mapa w zadaniu nie jest typowym dla atlasów szkolnych przedstawieniem Ziemi, bowiem zazwyczaj w centrum mapy znajduje się południk 0° dzielący Ziemię na półkulę wschodnią i zachodnią. Uczniowie przyzwyczajeni są do tego, że w takim położeniu na prawo od tego południka jest półkula wschodnia, na lewo zachodnia. W tej części zadania uczeń musi przeanalizować sytuację, w której w centralnej części mapy jest południk 180°, a południk 0°  znajduje się z boku odwzorowania. Obszar w całości przedstawiony na mapie, między południkami 0° a 180°, jest półkulą zachodnią. Należy więc zaznaczyć odpowiedź A. Jeśli uczeń ma z tym trudność, może przeanalizować układ kontynentów, pamiętając, że obie Ameryki znajdują sie na półkuli zachodniej, a Azja na półkuli wschodniej,  z czego wynika, że Rów Mariański także leży na wschodniej.

Poprawnej odpowiedzi w drugiej części zadania udzieliło 38,9% spośród wszystkich badanych uczniów.

Całe zadanie poprawnie rozwiązało 35,6% badanych uczniów. Znaczne dysproporcje między poprawnymi odpowiedziami w części pierwszej i drugiej, skutkujące niską ogólną rozwiązywalnością zadania, spowodowane są prawdopodobnie nietypowym układem mapy zastosowanej w zadaniu. Nie dyskredytuje to zadania, a wręcz przeciwnie – pozwala odejść od schematycznego sprawdzania umiejętności uczniów, którzy zmuszeni są do wnikliwej oceny materiału graficznego.

Słowa kluczowe