Budowa tchawicy

Poprawna odpowiedź

C

Wymaganie ogólne

1.2 Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. Uczeń wyjaśnia zjawiska i procesy biologiczne zachodzące w wybranych organizmach i w środowisku.
3.3 Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń rozumie i interpretuje pojęcia biologiczne, zna podstawową terminologię biologiczną.
4.1 Rozumowanie i argumentacja. Uczeń interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe między faktami, formułuje wnioski.

Wymaganie szczegółowe

6.4.1. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ oddechowy. Uczeń podaje funkcje części układu oddechowego, rozpoznaje je (na schemacie, modelu, rysunku, według opisu itd.) oraz przedstawia związek ich budowy z pełnioną funkcją.

Komentarz

Zadanie sprawdza wiedzę ucznia na temat budowy układu oddechowego i jej związku z funkcjami, jakie on pełni. Uczeń powinien wiedzieć, że inne funkcje spełniają drogi oddechowe, których elementem jest opisywana w zadaniu tchawica, a inne – narząd wymiany gazowej, czyli płuca (a dokładnie pęcherzyki płucne). Ta podstawowa wiedza pozwoli mu wyeliminować dystraktor A jako odpowiedź błędną. Ochrona przed zakrztuszeniem to funkcja nagłośni, ale jeśli nawet uczeń zapomniał, czy nigdy nie słyszał o nagłośni, to logiczne rozumowanie nie pozwoli mu wybrać odpowiedzi B jako poprawnej, bo przecież rura nie może chronić przed zakrztuszeniem. Kolejny dystraktor – D określa rzeczywistą funkcję tchawicy, ale w odniesieniu do nabłonka rzęskowego, wyścielającego ją od wewnątrz i komórek wydzielających śluz zatrzymujący zanieczyszczenia pyłowe. Pozostaje zatem odpowiedź C, która wydaje się logiczna – chrzestny szkielet własny tchawicy wzmacnia ją i nadaje sztywność jej ściankom, a więc będzie również zapobiegał zapadaniu się tego narządu pod wpływem podciśnienia, wytwarzanego podczas wdechu.

Zadanie przetestowano na grupie uczniów klas trzecich gimnazjum. Prawidłowo rozwiązało je 39% badanych uczniów. Zadanie dobrze różnicowało badaną populację, co oznacza, że dobrze nadaje się ono do zastosowania w teście wiedzy z anatomii i fizjologii człowieka.

Słowa kluczowe