Wiązka zadań
„Pamiętaj chemiku młody…”
Zadanie
Student rozcieńczał stężony kwas siarkowy(VI) wodą destylowaną.
Jakie środki ostrożności powinien zachować student podczas rozcieńczania stężonego kwasu siarkowego(VI)?
| Czynność | Tak czy nie? | |
| 1. | Przy rozcieńczaniu kwasu powinien zawsze wlewać wodę do kwasu. | `square` Tak / `square` Nie |
| 2. | Rozcieńczanie stężonego kwasu powinien wykonywać w zespole co najmniej dwuosobowym, tak by w razie wypadku ktoś mógł mu udzielić pomocy. | `square` Tak / `square` Nie |
| 3. | Przy pracy z kwasem powinien używać fartucha i okularów. | `square` Tak / `square` Nie |
Poprawna odpowiedź
1. - Nie,
2. - Tak,
3. - Tak
Wymaganie ogólne
3.1 Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń bezpiecznie posługuje się prostym sprzętem laboratoryjnym i podstawowymi odczynnikami chemicznymi;
Wymaganie szczegółowe
6.4 Kwasy i zasady. Uczeń opisuje właściwości i wynikające z nich zastosowania niektórych wodorotlenków i kwasów.
Komentarz
Omawiane zadanie odnosi się bezpośrednio do umiejętności wymienionej w trzecim podpunkcie wymagań ogólnych podstawy programowej w gimnazjum: Uczeń bezpiecznie posługuje się (…) podstawowymi odczynnikami chemicznymi; (…). Kwas siarkowy(VI) to jeden z najmocniejszych kwasów tlenowych używanych w pracowni chemicznej. Stężony kwas siarkowy(VI) jest gęstą, oleistą, silnie higroskopijną i żrącą cieczą. Pracując z tym kwasem (np. rozcieńczając go), należy zachowywać szczególne środki ostrożności, o których uczniowie powinni wiedzieć. Zadaniem uczniów rozwiązujących to zadanie jest wskazanie, jakie środki ostrożności są konieczne przy rozcieńczaniu kwasu wodą destylowaną.
Aby poprawnie rozwiązać zadanie, uczeń powinien:
- wiedzieć, że kwas siarkowy(VI) jest substancją silnie żrącą, a proces rozcieńczania tego kwasu wodą jest silnie egzotermiczny; woda ma mniejszą gęstość niż kwas siarkowy(VI) – wlana do stężonego kwasu siarkowego(VI) będzie się unosić na jego powierzchni, zacznie wrzeć i rozpryskiwać kropelki kwasu dookoła, dlatego należy pamiętać, aby zawsze wlewać kwas do wody a nie wodę do kwasu (czynności 1 absolutnie nie wolno robić!); przydatna może być też znajomość starej regułki: „Pamiętaj chemiku młody, wlewaj zawsze kwas do wody”;
- wiedzieć, że praca ze stężonym kwasem siarkowym(VI) jest na tyle niebezpieczna, że rozcieńczanie należy wykonywać w obecności innej osoby, która mogłaby udzielić pomocy w razie wypadku (czynność 2);
- mieć świadomość, że w pracowni chemicznej każdy powinien mieć na sobie ubranie ochronne – fartuch, okulary i rękawice ochronne, a przy pracy ze żrącymi kwasami – w szczególności (czynność 3).
Przyczyną błędnych odpowiedzi może być przede wszystkim brak wiadomości na temat podstawowych zasad pracy w laboratorium chemicznym (czynność 3) oraz pracy ze stężonymi kwasami (czynność 1). Uczniowie mogą mieć też problem z określeniem, czy czynność 2 jest potrzebna, jeśli nauczyciel nie wpoi uczniom, że nie powinni pracować ze stężonym kwasem siarkowym(VI) bez opieki nauczyciela lub innej osoby potrafiącej udzielić pomocy w przypadku poparzeń kwasem.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
