Historia

Wiązka zadań

Kościół św. Anny w Warszawie

Drukuj

Sugerowane przeznaczenie Praca na lekcji, Sprawdzian

Opis wiązki zadań

Kolejne egzaminy gimnazjalne zawierają z zasady zadania wymagające od uczniów umiejętności rozpoznawania stylów architektonicznych, bądź przynajmniej znajomości chronologii ich następowania. Wyniki tych zadań rok do roku pokazują, że nie są to kompetencje i wiadomości powszechne - uczniowie regularnie mylą ze sobą style gotycki i romański, często mają problemy z określeniem, kiedy powstawały budowle barokowe itd. Wydaje się zatem istotne, aby te umiejętności możliwie regularnie ćwiczyć i rozwijać. Prezentowana wiązka zadań wychodzi naprzeciw tym potrzebom i opiera się na dwóch materiałach: fotografii kościoła św. Anny w Warszawie i krótkim opisie jego historii. Taki zestaw źródeł pozwala sprawdzić, na ile uczniowie potrafią powiązać określone pojęcia z zakresu historii sztuki z poszczególnymi elementami budowli.

Na podstawie fotografii i tekstu wykonaj zadania.

http://fenomenwarszawy.blogspot.com/2012/08/ktory-warszawski-koscio-jest-najstarszy.html#uds-search-results

Kościół św. Anny w Warszawie - wielokrotnie przebudowywany jest mieszanką różnych stylów architektonicznych: prezbiterium jest gotyckie, orientowane (zwrócone w kierunku wschodnim). Fasada w 1788 roku uzyskała styl klasycystyczny, zaś dzwonnica z 1818 roku zbudowana jest w stylu neorenesansowym. W 1830 roku dobudowano klasycystyczną kaplicę Loretańską.

Zadanie 1

Rozstrzygnij, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe.

    prawda fałsz
1. Najstarsza część świątyni została oznaczona literą A.    
2. Kaplica oznaczona literą C powstała w XIX wieku.    
3. Obiekt oznaczony literą D jest najmłodszą z zaznaczonych części świątyni.    

Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

prawda, prawda, fałsz

Wymaganie ogólne

1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.

Wymaganie szczegółowe

12.3 Kultura materialna i duchowa łacińskiej Europy. Uczeń rozpoznaje zabytki kultury średniowiecza, wskazując różnice pomiędzy stylem romańskim a stylem gotyckim, z uwzględnieniem przykładów z własnego regionu.
20.5 Społeczeństwo i ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Uczeń rozpoznaje charakterystyczne cechy kultury baroku, odwołując się do przykładów architektury i sztuki we własnym regionie.
26.4 Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń rozpoznaje charakterystyczne cechy polskiego oświecenia i charakteryzuje przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu.

Komentarz

Zadanie o dość typowej, dobrze znanej konstrukcji wymaga od uczniów wykazania się wyjątkowo różnorodnymi kompetencjami. Ustalenie prawidłowej odpowiedzi w pierwszej części powinno się opierać przede wszystkim na analizie zdjęcia i właściwym rozpoznaniu stylu, w którym wykonano zaznaczony fragment budowli. Prezbiterium kościoła jest oczywiście wyraźnie gotyckie (dobrze widoczne są zarówno przypory, jak i ostrołukowe okna), o czym zresztą wspomniano również w tekście. Pozostałe partie budowli noszą wyraźne cechy późniejszych stylów (przede wszystkim klasycyzmu), a zatem relatywnie łatwo można ustalić, że jest to najwcześniej wzniesiona część świątyni.

Ustalenie prawdziwości drugiego zdania wymaga przede wszystkim uważnej lektury tekstu, w którym wspomniano, że w roku 1830 do kościoła dostawiono klasycystyczną kaplicę Loretańską. Posługując się tą informacją uczeń powinien ustalić, czy zaznaczony obiekt posiada cechy charakterystyczne dla tego stylu. Warto jednak odnotować, że dla części uczniów dodatkową trudnością może być konieczność przełożenia podanej w tekście daty rocznej na wiek. Ta teoretycznie podstawowa czynność ciągle sprawia kłopoty znacznej grupie uczniów kończących trzeci etap edukacji.  

Ostatni punkt zadania wymaga również wnikliwej analizy tekstu i znalezienia w nim niezbędnych informacji, a więc przede wszystkim daty wzniesienia samej dzwonnicy i daty wzniesienia zbliżonej do niej pod względem stylistycznym kaplicy loretańskiej. Ustalenie starszeństwa pozostałych oznaczonych obiektów - gotyckiego prezbiterium i renesansowej kaplicy powinno się natomiast opierać na analizie ich cech stylistycznych.

Słowa kluczowe

ikonografia | tekst

Zadanie 2

Wskaż przedział czasu, w którym fasadę kościoła przebudowano w stylu klasycystycznym.

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

B

Wymaganie ogólne

1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.

Wymaganie szczegółowe

26.4 Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń rozpoznaje charakterystyczne cechy polskiego oświecenia i charakteryzuje przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu.
27.1 Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII w. Uczeń sytuuje w czasie I, II i III rozbiór Rzeczypospolitej i wskazuje na mapie zmiany terytorialne po każdym rozbiorze.

Komentarz

Zadanie wymaga od uczniów opanowania dwóch kompetencji: umiejętności wyszukiwania podstawowych informacji w bardzo prostym tekście oraz umiejętności sytuowania wydarzeń na osi czasu, a dodatkowo także znajomość chronologii kluczowych wydarzeń związanych z upadkiem I Rzeczypospolitej. Poprawne rozwiązanie zadania wymaga zatem ustalenia na podstawie tekstu, że fasadę kościoła przebudowano w 1788 roku, a więc w okresie między pierwszym a drugim rozbiorem Polski. Warto zapewne odnotować, że podobne ćwiczenia można w zasadzie ad hoc tworzyć do większości materiałów źródłowych dla tego okresu.

Słowa kluczowe

nowożytność | tekst

Zadanie 3

Wskaż ilustrację, na której pokazano fasadę opisanego kościoła.

A B C D
swieta Anna.jpg

Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

A

Wymaganie ogólne

2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.

Wymaganie szczegółowe

26.4 Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń rozpoznaje charakterystyczne cechy polskiego oświecenia i charakteryzuje przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu.

Komentarz

Zadanie wymaga od uczniów rozpoznania wśród czterech przedstawionych grafik obiektu posiadającego cechy, którymi - zgodnie z informacją podaną w materiale źródłowym, odznacza się fasada kościoła od swojej przebudowy w 1788 roku. Innymi słowy zadanie sprawdza w istocie, czy uczniowie potrafią odróżnić obiekt klasycystyczny od budowli wykonanej w stylu gotyckim, barokowym bądź romańskim. Wskazanie przez uczniów odpowiedzi niepoprawnych - w tym szczególnie propozycji B lub D - dość jednoznacznie sugeruje, że uczniowie nie potrafią rozróżniać poszczególnych stylów architektonicznych.

Słowa kluczowe

ikonografia | nowożytność | tekst

Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.

"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl

* Chcesz otrzymywać informacje o nowych zadaniach?

Zaprenumeruj newsletter na pierwszej stronie "Entuzjaści Edukacji"

* Słowa kluczowe

genealogia   ikonografia   mapa   nowożytność   starożytność   statystyka   średniowiecze   tekst    XIX w.   XX w.   
.