Wiązka zadań
Andegawenowie na tronie Polskim
Wiązka składa się z dwóch zadań, w których odwołano się do tekstu z popularnego podręcznika. Ćwiczona jest przede wszystkim umiejętność analizy tekstu. Wszystkie informacje potrzebne do poprawnego wykonania poleceń znajdują się w materiale źródłowym. Zadania sprawdzają umiejętności dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych oraz tworzenia na podstawie tekstu schematu genealogicznego. Do kształtowania tych komptetencji warto wybierać treści niekoniecznie dobrze znane uczniom (takie jak panowanie Andegawenów w Polsce), co pozwala skoncentrować ich wysiłek nie na przywoływaniu zapamiętanych informacji, lecz na analizie tekstu.
Po bezpotomnej śmierci Kazimierza w 1370 r. tron objął król węgierski Ludwik, siostrzeniec ostatniego Piasta. Sprawy polskie były dlań raczej drugorzędne, co wyrażało się między innymi tym, że król nie wykonywał osobiście rządów w kraju. W jego zastępstwie kierowała polityką państwa sędziwa królowa Elżbieta, matka Ludwika i siostra zmarłego Kazimierza. Król Ludwik, zwany w Polsce Andegaweńskim, chcąc opanować opozycję wewnętrzną i zapewnić swojej córce tron polski, wydał w 1374 roku w Koszycach przywilej, który gwarantował królowi tylko jeden stały podatek płacony przez szlachtę, wynoszący 2 grosze z łana. Praktycznie rzecz biorąc, jeśli król chciał uzyskać dodatkowe fundusze, musiał od tej chwili prosić o zgodę na to przedstawicieli szlachty. Po śmierci Ludwika w 1382 roku w kraju doszło do bezkrólewia. W 1384 roku szlachta wymogła przybycie do Krakowa młodszej córki Ludwika - Jadwigi, która też została natychmiast koronowana..
Na podstawie: H. Samsonowicz, Historia Polski do roku 1795, Warszawa 1985, s. 88-89.
Zadanie 1
Wskaż odpowiedź, w której wymieniono dwa skutki wydania przywileju w Koszycach.
A. zmiana wysokości podatku dla szlachty;
pojawienie się opozycji przeciwko królowi
B. dążenie do zapewnienia ciągłości panowania Andegawenów w Polsce;
objęcie władzy w Polsce przez córkę Ludwika
C. objęcie władzy w Polsce przez córkę Ludwika;
zmiana wysokości podatku dla szlachty
D. pojawienie się opozycji przeciwko królowi;
dążenie do zapewnienia ciągłości panowania Andegawenów w Polsce
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
2.3 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyjaśnia związki przyczynowo-skutkowe analizowanych wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych.
Wymaganie szczegółowe
15.1 Polska w dobie unii z Litwą. Uczeń wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Litwą.
15.3 Polska w dobie unii z Litwą. Uczeń charakteryzuje rozwój uprawnień stanu szlacheckiego.
Komentarz
Pierwsze zadanie sprawdza umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem i umiejętność myślenia przyczynowo-skutkowego. Jego poprawne rozwiązanie wymaga dostrzeżenia wzajemnych zależności między różnymi wydarzeniami opisanymi w tekście. W zadaniach tego typu ważne jest bardzo precyzyjne rozpatrzenie możliwych do wyboru opcji. Żeby odróżnić przyczyny od skutków uczeń musi przeprowadzić bardzo uważną analizę tekstu oraz zaproponowanych odpowiedzi. Wybór niewłaściwej pary twierdzeń jest podstawą do przypuszczeń, że uczeń ma problem z rozróżnieniem przyczyn od skutków.
Zadanie 2
A. 1 - Kazimierz Wielki; 2 - Elżbieta; 3 - Jadwiga
B. 1 - Elżbieta; 2 - Kazimierz Wielki; 3 - Jadwiga
C. 1 - Kazimierz Wielki; 2 - Jadwiga; 3 - Elżbieta
D. 2 - Elżbieta, 2 - Jadwiga; 3 - Kazimierz Wielki
Poprawna odpowiedź
B
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
14.5 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń ocenia dokonania Kazimierza Wielkiego w dziedzinie polityki wewnętrznej (system obronny, urbanizacja kraju, prawo, nauka) oraz w polityce zagranicznej.
15.1 Polska w dobie unii z Litwą. Uczeń wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Litwą.
Komentarz
Zadanie to sprawdza umiejętność odnalezienia w tekście informacji o powiązaniach rodzinnych Piastów i Andegawenów. Wszystkie osoby wymienione są w tekście wraz z opisem wzajemnych relacji rodzinnych. Zadanie to nie powinno sprawiać trudności uczniom posiadającym umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem na podstawowym poziomie. Dla uczniów nieobeznanych ze schematami genealogicznymi pewną barierą może być taka forma ukazania relacji rodzinnych. Warto więc podobne zadania prezentować i omawiać na lekcjach.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
