Wiązka zadań
Feudalizm
Zadania te sprawdzają umiejętność analizy tekstu i opierają się na formularzu aktu komendacji. Formularz ten pojawia się w niektórych podręcznikach, ale nie należy do kanonu źródeł najczęściej omawianych w szkole. Dzięki temu stanowi dobry materiał do rozwijania umiejętności analizy tekstu i sprawdzenia wiedzy uczniów w zakresie znajomości podstawowych zasad systemu feudalnego. Rozwiązanie zadań składających się na tę wiązkę nie wymaga wiedzy na temat samej komendacji.
Formularz aktu komendacji.
Ponieważ wszystkim jest doskonale znane, że nie posiadam niczego, co pozwoliłoby mi wyżywić się i odziać, dlatego też zwróciłem się do waszej łaskawości i postanowiłem, że powinienem się oddać i powierzyć waszej opiece. Dokonałem też tego na następujących warunkach: winniście mnie wspierać i wspomagać tak wyżywieniem jak odzieżą, abym mógł stosownie do tego służyć wam i być pożytecznym, a dopóki będę żył, winien jestem wam służbę i posłuszeństwo na prawach wolnego człowieka i nie jestem w mocy za żywota mego uwolnić się spod waszej władzy i opieki, lecz aż do śmierci winien jestem pozostawać pod waszą władzą i ochroną. Stąd ułożono się, że gdyby jeden z nas naruszył tę umowę, [określoną] sumę solidów zapłaci drugiej stronie, sama zaś umowa niechaj pozostaje trwale w mocy.
za: Historia w tekstach źródłowych, Toruń 1994, t. I, s. 37.
Zadanie 1
A. Podporządkowanie wasala seniorowi.
B. Trudna sytuacja materialna wasala.
C. Zależność seniora od wasala.
D. Zadłużenie wasala u seniora.
Poprawna odpowiedź
A
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
2.3 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyjaśnia związki przyczynowo-skutkowe analizowanych wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych.
Wymaganie szczegółowe
11.1 Społeczeństwo średniowiecznej Europy. Uczeń rozpoznaje typowe instytucje systemu lennego.
Komentarz
Pierwsze zadanie wymaga od ucznia wskazania skutku zawarcia aktu komendacji. Główna trudność zadania polega na połączeniu informacji płynących z tekstu z wiadomościami na temat funkcjonowania społeczeństwa feudalnego i znajomością pojęć “wasal” i “senior”. Po odpowiednim rozpoznaniu osób występujących w tekście, udzielenie poprawnej odpowiedzi nie powinno stanowić dla ucznia problemu. Wybranie odpowiedzi C może świadczyć o pomyleniu znaczeń pojęć “wasal” i “senior”, wybranie odpowiedzi B o pomyleniu skutków z przyczynami, natomiast wybranie odpowiedzi D można uznać za świadectwo problemów z czytaniem tekstu ze zrozumieniem.
Zadanie 2
A. senior łamał zasady umowy.
B. wasal łamał zasady umowy.
C. umarła jedna ze stron umowy.
D. wypowiedziała go jedna ze stron umowy.
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
11.1 Społeczeństwo średniowiecznej Europy. Uczeń rozpoznaje typowe instytucje systemu lennego.
Komentarz
Zadanie sprawdza umiejętność analizowania tekstu. Uczeń powinien znaleźć w tekście informację, że umowa obowiązywała dożywotnio. Jeśli uczeń nie odnajdzie tej wiadomości w treści aktu może to świadczyć o jego problemach z czytaniem ze zrozumieniem. Wyboru niepoprawnej odpowiedzi może też dokonać uczeń, który swoją wiedzę o współczesnych umowach przeniesie mechanicznie na stosunki panujące w przeszłości.
Zadanie 3
Akt komendacji był typowy dla stosunków pomiędzy
A. chłopami.
B. mieszczanami.
C. rycerstwem.
D. duchownymi.
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
11.1 Społeczeństwo średniowiecznej Europy. Uczeń rozpoznaje typowe instytucje systemu lennego.
Komentarz
Zadanie sprawdza, czy przedstawioną w tekście umowę uczeń łączy z określoną grupą społeczną. Jego rozwiązanie wymaga znajomości podstawowych zasad systemu feudalnego, w tym przede wszystkim wiedzy, że system zależności feudalnych - tam gdzie obowiązywał - był podstawą funkcjonowania rycerstwa. Dla dobrego ucznia pewnym utrudnieniem może być wiedza, że wasalem lub seniorem mógł być także duchowny. Uczeń taki powinien się jednak zorientować, że ten stan rzeczy należał raczej do kategorii wyjątków. Natomiast udzielając odpowiedzi na to pytanie należy dokonać pewnej generalizacji - odwołać się do rozwiązań modelowych i powszechnych.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
