Wiązka zadań
Mapa Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Rozstrzygnij, które z poniższych informacji można potwierdzić, analizując zamieszczoną mapę wraz z legendą.
Źródło: Atlas historyczny dla ucznia gimnazjum, WSiP, Warszawa 2010.
Zadanie
| Lp. | Czy z powyższej mapy można dowiedzieć się, że | Można | Nie można |
|
1. |
Pomorze Gdańskie zostało włączone do Korony w XV wieku? |
||
|
2. |
Infl anty były pod wspólnym władaniem Polski i Litwy? |
||
|
3. |
Prusy Książęce stały się lennem Królestwa Polskiego w XVI wieku? |
||
|
4. |
Korona zwiększyła swój obszar w 1569 roku? |
Poprawna odpowiedź
1 – nie można; 2 – można; 3 – nie można; 4 – można
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
15.2 Polska w dobie unii z Litwą. Uczeń porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Jagiellonów.
19.2 Polska i Litwa w czasach ostatnich Jagiellonów. Uczeń przedstawia okoliczności zawarcia unii realnej pomiędzy Polską a Litwą i jej główne postanowienia oraz wskazuje na mapie terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Komentarz
Jedną z podstawowych umiejętności gimnazjalisty kształtowaną na lekcjach historii powinna być analiza mapy historycznej. Równie ważne w tym przypadku jest korzystanie z legendy, która jest elementem mapy. Przedstawione zadanie sprawdza te umiejętności. Wszystkie nazwy własne występujące w poleceniu zaznaczone są na mapie lub podane w legendzie. Do rozwiązania zadania nie jest konieczna wiedza pozaźródłowa, choć oczywiście może być pomocna. Należy też podkreślić, że informacje podane w tabeli są zgodne z prawdą historyczną, a uczeń ma jedynie zweryfi kować, czy zamieszczona mapa je potwierdza. Sprawdzamy, czy uczeń dochodzi do prawidłowych wniosków na podstawie załączonego materiału kartografi cznego. Umiejętności te zapisane są w celach ogólnych podstawy programowej. Przywołany cel szczegółowy ma jedynie potwierdzić, że w tym zadaniu odwołujemy się do ważnej tematyki.
W przypadku Pomorza Gdańskiego i Prus Książęcych, uczeń może ustalić na mapie jedynie ich status w XVI wieku, a legenda nie pozwala mu potwierdzić, kiedy obszary te weszły w skład Rzeczypospolitej, bądź stały się jej lennem. Informacje zawarte w zdaniu 2 oraz 4 uczeń może zweryfi kować, analizując legendę. Najwięcej kłopotów sprawiała uczniom weryfi kacja zdań 1 i 3. Okazuje się, że uczniowie nie analizowali mapy w warstwie chronologicznej. Zaskakująco dużo złych odpowiedzi dotyczyło informacji o powiększeniu obszaru Korony w 1569 roku. Należy zaznaczyć, że tym razem nie sprawdzaliśmy rozumienia terminu Korona, a jedynie czytanie mapy. Niepoprawna odpowiedź świadczy zatem o ignorowaniu informacji zawartych w legendzie. Zadanie tego typu jest dobrym szablonem do ćwiczeń z uczniami na każdej lekcji historii, na której wykorzystywana jest mapa.
Zadanie ukazało się w książce Umiejętności złożone w nauczaniu historii i przedmiotów przyrodniczych, red. B. Ostrowska i K. Spalik, Warszawa 2010
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
