Wiązka zadań
Bioterroryzm
Zadanie
Służby zwalczające bioterroryzm muszą być w stanie szybko ocenić, czy w badanej próbce znajdują się bakterie lub wirusy. W pierwszej kolejności korzystają z przenośnych urządzeń wykrywających białka i kwasy nukleinowe. Następnie, oglądając materiał pod mikroskopem, sprawdzają, czy zawiera on komórki.
W poniższej tabeli zaznacz odpowiedź Tak, jeśli spodziewany wynik testu jest pozytywny, lub Nie, jeśli jest negatywny.
| Przeprowadzony test | Spodziewany wynik dla: | ||
| wirusów | bakterii | ||
| 1 | Czy próbka zawiera białko? | `square` Tak / `square` Nie | `square` Tak / `square` Nie |
| 2 | Czy próbka zawiera kwasy nukleinowe? | `square` Tak / `square` Nie | `square` Tak / `square` Nie |
| 3 | Czy próbka zawiera komórki? | `square` Tak / `square` Nie | `square` Tak / `square` Nie |
Poprawna odpowiedź
1 – Tak, Tak
2 – Tak, Tak
3 – Nie, Tak
Wymaganie ogólne
1.1 Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. Uczeń opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy.
Wymaganie szczegółowe
1.3. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii. Uczeń wyróżnia podstawowe grupy związków chemicznych występujących w żywych organizmach (węglowodany, białka, tłuszcze, kwasy nukleinowe, witaminy, sole mineralne) oraz przedstawia ich funkcje.
3.3. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń wymienia cechy, którymi wirusy różnią się od organizmów zbudowanych z komórek.
Komentarz
W zadaniu diagnozowane jest opanowanie przez uczniów podstawowych wiadomości z zakresu budowy wirusów i bakterii (ich składu chemicznego oraz czy mają budowę komórkową, czy nie). Jednocześnie zadanie sprawdza, czy uczeń zdaje sobie sprawę z istoty znaczenia białek i kwasów nukleinowych. Jeśli bakterie i wirusy wykazują specyficzne cechy, muszą zatem zawierać białka, a skoro białka, to i kwasy nukleinowe. Zaletą zadania jest to, że łączy wiadomości podręcznikowe z problemami współczesnego świata.
Z przeprowadzonego pilotażu wynika jednoznacznie, iż uczniowie mają istotne braki w wiadomościach. Niespełna 1% uczniów poprawnie rozwiązało to zadanie. Ponad połowa uczniów stwierdziła, że wirusy nie zawierają białek, 36% uczniów uważa, że wirusy nie zawierają kwasów nukleinowych i aż 56% uczniów podaje, iż wirusy mają budowę komórkową. Zastanawiające jest również to, że połowa uczniów biorących udział w pilotażu uważa, że bakterie również nie mają kwasów nukleinowych. Powstaje pytanie, czy uczniowie wiedzą, że kwasami nukleinowymi są DNA i RNA. Spośród wszystkich sprawdzanych wiadomości dotyczących bakterii i wirusów najmniej problemów sprawiło uczniom ustalenie, że bakterie mają budowę komórkową (ponad 80% prawidłowych odpowiedzi). Bardzo słaby wynik rozwiązania całego zadania pokazuje, iż nie można zapominać, że wiedza to nie tylko umiejętności, ale i wiadomości.
Utwór powstał w ramach projektu "Badanie jakości i efektywności oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
