Fizyka

Wiązka zadań

Moc żarówki

Drukuj

Sugerowane przeznaczenie Praca na lekcji, Sprawdzian

Zadanie

Marek znalazł w szufladzie dwie żarówki o podobnej budowie. W obu widać było włókno w kształcie małej spirali. Jedna z nich to żarówka o parametrach znamionowych 230 V i 25 W, którą można zastosować w lampce na biurku, druga to żarówka samochodowa o standardowych danych 12 V i 5 A.  

1. Podczas normalnej pracy tych żarówek żarówka samochodowa świeci

`square` a. mocniej
`square` b. słabiej

2. niż żarówka w lampce na biurku, ponieważ

`square` a. napięcie na niej jest większe.
`square` b. napięcie na niej jest mniejsze.
`square` c. jej moc jest większa.
`square` d. jej moc jest mniejsza. 

Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

1. a
2. c

Wymaganie ogólne

3 Wskazywanie w otaczającej rzeczywistości przykładów zjawisk opisywanych za pomocą poznanych praw i zależności fizycznych.

Wymaganie szczegółowe

4.7. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem natężenia prądu elektrycznego
4.8. Elektryczność. Uczeń posługuje się (intuicyjnie) pojęciem napięcia elektrycznego
4.9. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem oporu elektrycznego, stosuje prawo Ohma w prostych obwodach elektrycznych
4.10. Elektryczność. Uczeń posługuje się pojęciem pracy i mocy prądu elektrycznego

Komentarz

Zadania z elektryczności zwykle są dla uczniów trudniejsze niż zadania z mechaniki czy ciepła. Nie ma bowiem wątpliwości, że przytłaczająca większość społeczeństwa nie bardzo odróżnia choćby tak zasadnicze pojęcia, jak napięcie i natężenie prądu. Choć z prądem stykamy się obecnie nieomal wszędzie, to powszechny poziom wiedzy z dziedziny elektryczności wcale z tego powodu nie staje się wyższy.

Zadanie sprawdza, czy uczniowie mają pojęcie o tym, że o jasności świecenia żarówki decyduje głównie jej moc, a nie np. napięcie.

Aby poradzić sobie z zadaniem, uczeń musi wiedzieć, że moc jest iloczynem napięcia i natężenia prądu, co pozwoli mu obliczyć, że moc żarówki samochodowej wynosi 60 W. Parametry żarówek dobrano tak, aby nie było wątpliwości co do ich jasności. Dodatkowo, zaznaczono, że są to tradycyjne żarówki z włóknem, a nie np. żarówki diodowe lub rtęciowe. Pięciokrotnie większa moc musi wiązać się z większą jasnością. Uczeń powinien też wiedzieć, że samo napięcie nie decyduje o mocy urządzenia. Żarówka zasilana z instalacji niskonapięciowej 12 V wcale nie musi być „słabsza” od tej podłączonej do domowej sieci elektrycznej 230 V.

Zadanie warto najpierw sprawdzić podczas kartkówki, a później wrócić do niego na lekcji. Planując ją, warto poprosić uczniów o przyniesienie różnych żarówek. Niezwykle ciekawe powinno być bowiem obejrzenie z bliska kilkunastu różnych żarówek, odczytanie naniesionych na nich oznaczeń i dyskusja na temat sposobu działania każdej z nich, niezbędnych warunków pracy, pobieranego ze źródła prądu oraz uzyskiwanej mocy i jasności. Na rynku znajduje się obecnie wiele żarówek różnych typów, przewidzianych zarówno na napięcie 12 V, jak i 230 V. Omawianie wyników zadania po takich zajęciach powinno być wartościowym podsumowaniem nabytej wiedzy.

Słowa kluczowe

moc | napięcie | natężenie prądu

Utwór powstał w ramach projektu "Badanie jakości i efektywności oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl