Wiązka zadań
Profilaktyka przeziębień
Zadanie
Dwóm grupom osób biorących udział w badaniu podano preparat zawierający witaminy, minerały i wyciągi ziołowe, stosowany w profilaktyce przeziębień. Osoby z grupy I otrzymywały dawkę po 50 mg/dzień, a osoby z grupy II – po 100 mg/dzień. Wszyscy biorący udział w badaniu przebywali w czasie jego trwania razem w jednym miejscu i w tych samych warunkach. W czasie ośmiu tygodni trwania badania nie stwierdzono przypadków przeziębienia w obu grupach.
Które stwierdzenia dotyczące opisanego eksperymentu są słuszne?
|
|
Stwierdzenie |
Czy stwierdzenie |
|
1. |
Badany preparat skutecznie zabezpiecza przed przeziębieniem już w dawce 50 mg dziennie. |
`square` Tak `square` Nie |
|
2. |
Być może badani nie zachorowali, bo w czasie eksperymentu nie zetknęli się z wirusami przeziębienia. |
`square` Tak `square` Nie |
|
3. |
Należy powtórzyć eksperyment, uwzględniając grupę osób, które nie otrzymywałyby preparatu, tylko placebo[1]. |
`square` Tak `square` Nie |
[1] Substancja obojętna, którą podaje się zamiast badanej substancji po to, by badana osoba nie była świadoma, czy przyjmuje lek, czy nie.
Poprawna odpowiedź
1–Nie, 2–Tak, 3–Tak.
Wymaganie ogólne
2.2 Znajomość metodyki badań biologicznych. Uczeń określa warunki doświadczenia, rozróżnia próbę kontrolną i badawczą, formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
Komentarz
Zadanie odnosi się do znajomości metodyki badań biologicznych – diagnozuje, czy uczeń rozumie znaczenie próby kontrolnej w doświadczeniu, potrafi wskazać błędy w procedurze doświadczalnej oraz prawidłowo formułować wnioski na podstawie wyników eksperymentu. Uczeń ma za zadanie ocenić słuszność trzech stwierdzeń – po części wniosków, po części uwag związanych z procedurą badania.
Stwierdzenie nr 1 jest wnioskiem z badania, ale wnioskiem nieuprawnionym. Brak próby kontrolnej nie pozwala wnioskować, czy preparat w ogóle chroni przed przeziębieniem, tym bardziej zatem – czy do ochrony wystarcza jego określona dawka.
Stwierdzenie nr 2 jest słuszne, ponieważ zaproponowana w nim przyczyna braku zachorowań w obu grupach jest możliwa. Być może, gdyby uwzględnić w doświadczeniu próbę kontrolną (osoby z zerową dawką leku), wśród badanych z tej grupy pojawiłyby się przypadki zachorowania, co wskazywałoby, że wirusy przeziębienia były obecne w pomieszczeniach, w których prowadzono eksperyment.
Stwierdzenie nr 3 zawiera sformułowaną wprost propozycję, by włączyć do badania grupę kontrolną, która nie otrzyma leku, a jedynie placebo. Jest to oczywiście stwierdzenie słuszne, ponieważ tylko w takich warunkach doświadczenie może dać odpowiedź na pytanie, czy lek chroni przed przeziębieniem. Jeśli chodzi o problem skutecznej dawki leku, to z pewnością należałoby włączyć do badania dodatkowe grupy, tak by zróżnicowanie dawek było większe. Ale jest to już osobny problem, nie objęty diagnozą w tym zadaniu.
Zadanie można wykorzystać na każdej lekcji z działu Stan zdrowia i choroby, również na zajęciach powtórzeniowych i przygotowujących do egzaminu.
Utwór powstał w ramach projektu "Badanie jakości i efektywności oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
