Fizyka

Wiązka zadań

Ładowarka telefonu

Drukuj

Sugerowane przeznaczenie Praca na lekcji

Zadanie

Pan Adam zastanawiał się, jak działa ładowarka jego telefonu, jeżeli pozostawimy ją na stałe podłączoną do gniazdka. Zauważył, że ładowarka grzeje się silnie tylko w czasie ładowania baterii telefonu, natomiast lampka na jej obudowie świeci słabym zielonym światłem także wtedy, gdy telefon nie jest do niej podłączony.

Na podstawie powyższych informacji i własnej wiedzy rozstrzygnij, które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.  

  Stwierdzenie Tak czy nie?
1. W czasie ładowania telefonu część energii pobranej z sieci wydziela się w postaci ciepła. `square` Tak / `square` Nie
2. Ładowarka nie pobiera energii z sieci, gdy telefon nie jest do niej podłączony. `square` Tak / `square` Nie
3. Cała energia pobrana z sieci jest zużywana na ładowanie baterii telefonu. `square` Tak / `square` Nie

Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

1. TAK,

2. NIE,

3. NIE

Wymaganie ogólne

1 Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych.

Wymaganie szczegółowe

2.3. Energia. Uczeń opisuje wpływ wykonanej pracy na zmianę energii
2.6. Energia. Uczeń analizuje jakościowo zmiany energii wewnętrznej spowodowane wykonaniem pracy i przepływem ciepła

Komentarz

Zadanie osadzone jest w kontekście życia codziennego. Niemal każdy uczeń ma telefon komórkowy i podłącza go do ładowarki, a więc spotkał się wiele razy z sytuacją opisaną w zadaniu. Uczniowie, określając prawdziwość poszczególnych stwierdzeń, mogą czerpać nie tylko z wiedzy nabytej w szkole, ale również z własnego doświadczenia. Zadanie mierzy umiejętność wnioskowania na podstawie wiedzy pochodzącej z obu tych źródeł.

Pierwsze stwierdzenie, mówiące że część energii pobieranej przez ładowarkę z sieci jest wydzielana w postaci ciepła, okazało się dla uczniów oczywiste. Nawet uczeń, który nie wie, że ciepło jest formą energii, jeśli dotykał ładowarki podłączonej do gniazda, czuł, że ma ona wyższą temperaturę. Prawie 86% uczniów klas pierwszych liceów, którzy rozwiązywali to zadanie, w badaniu zaznaczyło w tym stwierdzeniu prawidłową odpowiedź.

W kolejnym punkcie uczniowie mieli stwierdzić prawdziwość zdania, mówiącego że ładowarka, do której nie jest podłączony telefon, nie pobiera prądu. Z treści zadania wynika, że lampka na obudowie ładowarki świeciła się, gdy odłączono od niej telefon, pozostawiając wtyczkę ładowarki w gniazdku. Zatem ładowarka musiała pobierać energię elektryczną potrzebną na podtrzymanie pracy lampki (a tak naprawdę również innych układów). Z tym punktem uczniowie poradzili sobie bez większych problemów: 65% osób biorących w badaniu  zaznaczyło prawidłowo odpowiedź „Nie”.  

Podobny odsetek uczniów poprawnie ocenił stwierdzenie trzecie (66%), odpowiadając, że nie jest prawdą, iż cała energia pobrana z sieci jest zużywana na ładowanie baterii telefonu. Do prawidłowego wniosku uczniowie mogli dojść na dwa sposoby: albo kontynuując rozumowanie, które doprowadziło do prawidłowej odpowiedzi w pierwszym wierszu (część energii pobranej z sieci jest zamieniana na ciepło) lub w wierszu drugim (część energii pobranej z sieci jest zużywana na pracę lampki). Obie te drogi prowadziły do jednego wniosku: tylko część energii elektrycznej jest wykorzystywana na ładowanie baterii.

Należy jednak zwrócić uwagę, że w pierwszym zdaniu aż 86% uczniów wiedziało, że część energii z sieci jest zamieniana w ciepło, ale tylko 66% uczniów odpowiedziało poprawnie, że nie cała energia z sieci ładuje baterie telefonu, a wiec co najmniej 20% uczniów, którzy poprawnie odpowiedzieli w pierwszym zdaniu, zrobiło błąd w ostatnim stwierdzeniu.

Poprawnie wszystkie stwierdzenia wskazało 43% uczniów. Nie jest to wynik szczególnie słaby, ale biorąc pod uwagę fakt, że  tematyka zadnia dotyczy sytuacji z życia codziennego, można by oczekiwać, że uczniowie w większym stopniu będą wykazywać zrozumienie zasady działania powszechnie używanych urządzeń elektrycznych. Warto w trakcie lekcji zwracać więcej uwagi na tego typu zagadnienia, aby wykształcić w uczniach postawę bardziej świadomego korzystania z zasobów energii.

Słowa kluczowe

ciepło | energia | prąd elektryczny

Utwór powstał w ramach projektu "Badanie jakości i efektywności oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl