Wiązka zadań
Soja w kosmosie
Zadanie
W maju 2001 roku na Międzynarodową Stację Kosmiczną wysłano nasiona soi, gdzie rosły w stanie nieważkości specjalnie do tego celu przeznaczonej komorze hodowlanej przez 97 dni. W ciągu tego czasu nasiona wykiełkowały, urosły, zakwitły i wydały kolejne nasiona (42 strąki, 83 nasiona). Uzyskane na stacji rośliny oraz nasiona wysuszono i odesłano z powrotem na Ziemię statkiem kosmicznym Atlantis. Nasiona soi, które przyleciały z kosmosu, charakteryzowały się niższą zawartością tłuszczów, natomiast posiadały więcej węglowodanów. „Kosmiczne” nasiona na Ziemi wykiełkowały i wydały plon.
Oceń, które z wymienionych w tabeli hipotez można odrzucić na podstawie wyników opisanego eksperymentu.
| Hipoteza | Czy można odrzucić hipotezę? | |
| 1. | Warunki na stacji kosmicznej uniemożliwiają wzrost i rozwój soi. | `square` Można / `square` Nie można |
| 2. | Stan nieważkości wpływa na wartość odżywczą nasion soi. | `square` Można / `square` Nie można |
| 3. | W warunkach nieważkości kiełkowanie nasion soi jest zahamowane. | `square` Można / `square` Nie można |
Poprawna odpowiedź
1 – Można
2 – Nie można
3 – Można
Wymaganie ogólne
2.2 Znajomość metodyki badań biologicznych. Uczeń określa warunki doświadczenia, rozróżnia próbę kontrolną i badawczą, formułuje wnioski.
3.2 Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń odczytuje, analizuje, interpretuje i przetwarza informacje tekstowe, graficzne, liczbowe.
Wymaganie szczegółowe
Komentarz
Zadanie sprawdza zaawansowany aspekt czytania ze zrozumieniem, czyli umiejętność weryfikacji, czy wnioski wyciągane z danego tekstu istotnie mają w nim poparcie. Umiejętność ta jest o tyle cenna, że bywa sprawdzana nie tylko w szkołach czy na uczelniach, lecz także w testach weryfikujących umiejętności kandydatów do pracy w niektórych firmach.
Hipotezę 1 można odrzucić. Jest ona w jasny sposób sprzeczna z informacjami podanymi we wstępie, który podaje, iż na stacji kosmicznej nasiona „wykiełkowały, urosły, zakwitły i wydały kolejne nasiona”. Zatem soja przeszłą pełen cykl rozwojowy. Z tego samego powodu można odrzucić hipotezę 3. Zahamowanie kiełkowania nasion jest dość bliskie znaczeniowo uniemożliwieniu wzrostu. Można zatem przyjąć, że hipotezy 2 i 3 są praktycznie tożsame.
Hipotezy 2 odrzucić nie można odrzucić, ponieważ tekst wprowadzający jasno informuje, że nasiona z stacji kosmicznej „charakteryzowały się niższą zawartością tłuszczów, natomiast posiadały więcej węglowodanów”. Nie trzeba zapewne wyjaśniać, że tłuszcze i węglowodany różnią się wartością odżywczą.
Zadanie sprawdzi się jako materiał do omówienia na lekcji lub jako materiał na pracę domową. Może również posłużyć na sprawdzianie, pozwalając ocenić umiejętność pracy z tekstem.
Utwór powstał w ramach projektu "Badanie jakości i efektywności oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
