Środowisko Japonii

Poprawna odpowiedź

1 - Tak,

2 - Nie,

3 - Nie,

4 - Nie

Wymaganie ogólne

2.4 Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. Uczeń wyjaśnia zróżnicowanie przestrzenne warunków środowiska przyrodniczego oraz działalności człowieka na Ziemi.

Wymaganie szczegółowe

10.4. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje znaczenie czynników społeczno-kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii na tle niekorzystnych cech środowiska przyrodniczego.

Komentarz

Zadanie sprawdza umiejętność oceny możliwości rozwoju gospodarczego wybranego regionu świata na tle warunków naturalnych, jednak aby je rozwiązać konieczna jest podstawowa wiedza dotycząca gospodarki Japonii. Uczeń, rozwiązując zadanie, musi ocenić, czy wymienione cechy środowiska sprzyjają ,czy nie sprzyjają rozwojowi gospodarczemu Japonii.

W pierwszej części zadania, aby udzielić odpowiedzi, uczeń musi stwierdzić, czy dostęp do mórz i oceanów jest korzystny dla rozwoju gospodarczego. Nadmorskie położenie kraju umożliwia budowę portów i rozwój rybołówstwa oraz związanych z transportem morskim gałęzi przemysłu. Japonia, jako kraj nieposiadający własnych złóż surowców mineralnych, zmuszona jest je sprowadzać. A skoro ma dostęp do morza, może czynić to drogą morską i w miastach portowych rozwijać przemysł przetwórczy. Idąc tym tokiem rozumowania, uczeń powinien odpowiedzieć twierdząco na tę część pytania. Nawet jeśli nie zna rozmieszczenia głównych regionów przemysłowych w Japonii, to może stwierdzić , że dostęp do mórz o oceanów jest czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarki. Takiej odpowiedzi udzieliło 93% ze  124-osobowej grupy uczniów III klasy gimnazjum. Pierwsza część zadania słabo różnicowała uczniów.

W drugiej części zadania, uczeń powinien określić, czy położenie na granicach płyt litosfery jest czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarczemu. Strefa kontaktu płyt litosfery wiąże się w występowaniem zjawisk towarzyszących ruchowi płyt, takich jak wulkanizm czy trzęsienia ziemi na lądzie i dnie oceanu. Wystąpienie takich zjawisk wiąże się z dużymi zniszczeniami, ofiarami i stratami ekonomicznymi. Są one więc niekorzystne dla rozwoju gospodarczego regionu, w którym występują.

Poprawnej odpowiedzi w drugiej części zadania udzieliło 75% spośród wszystkich badanych uczniów.

W trzeciej części zadania uczeń powinien określić, czy przewaga gór i wyżyn w ukształtowaniu powierzchni jest czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarczemu. Silnie urozmaicona rzeźba terenu, duże wysokości względne, przewaga obszarów górskich i wyżynnych to czynniki, które mogą być barierą dla lokalizacji zakładów przemysłowych, rozwoju upraw. W przypadku Japonii większość przemysłu oraz osadnictwa skupia sie głównie na wybrzeżu - jedynej nizinnej części kraju. Poprawną odpowiedzią jest więc „nie”. Takiej odpowiedzi udzieliło 75% uczniów biorących udział w badaniu.

Czwarta część zadania dotyczyła określenia, czy mała ilość złóż surowców mineralnych występujących w młodych górach fałdowych Japonii wpływa korzystnie na rozwój gospodarki. Rozwój wielu sektorów gospodarki, zwłaszcza przemysłu, opiera się w dużym stopniu na wydobyciu i przetwórstwie surowców mineralnych. Kraje, które mają niewielkie zasoby złóż zmuszone są je importować. Brak surowców jest więc czynnikiem, który nie sprzyja rozwojowi  gospodarczemu kraju. Poprawnej odpowiedzi udzieliło 90% uczniów biorących udział w badaniu. Ta część zadania słabo różnicowała uczniów.

Całe zadanie poprawnie rozwiązało 55% badanych uczniów. Zadanie w całości dobrze różnicuje uczniów, może być wykorzystywane na sprawdzianie.

Słowa kluczowe