Jak zmienia się temperatura wrzenia wody wraz z wysokością?

Poprawna odpowiedź

I – maleje
II – maleje
III – maleje

Wymaganie ogólne

4 Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów (w tym popularno-naukowych).

Wymaganie szczegółowe

3.6. Właściwości materii. Uczeń posługuje się pojęciem ciśnienia (w tym ciśnienia hydrostatycznego i atmosferycznego)
8.8. Wymagania przekrojowe. Uczeń sporządza wykres na podstawie danych z tabeli (oznaczenie wielkości i skali na osiach) a także odczytuje dane z wykresu
8.9. Wymagania przekrojowe. Uczeń rozpoznaje zależność rosnącą i malejącą na podstawie danych z tabeli lub na podstawie wykresu oraz wskazuje wielkość maksymalną i minimalną

Komentarz

Zadanie sprowadza się do dwukrotnego odczytania danych z wykresu (luka II i III) oraz wyciągnięcia niebanalnego wniosku z obu tych wykresów dotyczącego zależności opisanej w luce I.

Uzupełnienie luk nr II i III powinno zatem być bardzo proste. Luka nr I powinna sprawiać dużo większy problem, choć nie można zapominać o tym, że wniosek jaki trzeba wysnuć nie jest ani odkrywczy, ani nieznany – część uczniów może go znać „na pamięć”. Podobne zresztą jest w przypadku drugiej i trzeciej luki.

Oba wykresy są nieliniowe, co nie powinno mieć jednak wpływu na wynik, gdyż interesuje nas jedynie monotoniczność obu zależności.

Badania (próba wynosiła 602 uczniów) przeprowadzono na nieco prostszej wersji zadania. Ostatnie zdanie zadania brzmiało: „Jeżeli maleje ciśnienie atmosferyczne, to temperatura wrzenia wody (III).”. Zdanie to zawierało więc podpowiedź do luki nr II. Wyniki badania pokazują jednak, że uczniom ta podpowiedź wcale nie pomogła. Dobrą odpowiedź w kolejnych lukach wybrało odpowiednio: 58%, 50% i 56% uczniów. Niewiele przewyższa to prawdopodobieństwo wyboru losowego równe 50%. W całości poprawnie rozwiązało zadanie 17% uczniów.

Słowa kluczowe