Fizyka

Wiązka zadań

Obóz nurkowy

Drukuj

Sugerowane przeznaczenie Praca na lekcji, Sprawdzian, Praca domowa

Zadanie

Przed wyjazdem na obóz nurkowy nad Morze Czerwone Jacek dowiedział się, że będzie musiał nurkować z dodatkowym obciążeniem, ponieważ w Morzu Czerwonym nurkuje się trudniej niż w basenie – nurek musi włożyć więcej wysiłku, by zejść na żądaną głębokość. Wraz z kolegami zastanawiali się nad możliwymi przyczynami tego faktu.

Oceń poprawność poniższych wyjaśnień.

  Wyjaśnienie    Czy jest poprawne?
1. Basen ma określoną, stosunkowo niewielką długość i szerokość, w związku z tym na Jacka działa mniejsza siła wyporu. `square` Tak  /  `square` Nie
2. Dno morza jest piaszczyste lub kamieniste, w związku z tym występuje większa siła tarcia niż w wyłożonym kafelkami basenie. `square` Tak  /  `square` Nie
3. W morzu na Jacka działa większa siła wyporu, gdyż woda w nim jest bardziej zasolona niż w basenie. `square` Tak  /  `square` Nie


Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

1. Nie
2. Nie
3. Tak

Wymaganie ogólne

3 Wskazywanie w otaczającej rzeczywistości przykładów zjawisk opisywanych za pomocą poznanych praw i zależności fizycznych.

Wymaganie szczegółowe

3.9. Właściwości materii. Uczeń wyjaśnia pływanie ciał na podstawie prawa Archimedesa.
8.3. Wymagania przekrojowe. Uczeń szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku i ocenia na tej podstawie wartości obliczanych wielkości fizycznych

Komentarz

Zadanie miało sprawdzić umiejętność odróżniania czynników istotnych i nieistotnych dla przebiegu danego zjawiska. Oczywiście potrzebne są do tego pewne  podstawowe wiadomości z fizyki.

Uczeń do poprawnego rozwiązania zadania powinien wiedzieć, że:

  1. siła wyporu zmniejsza pozorny ciężar ciał zanurzonych w cieczy,
  2. siła wyporu w słonej wodzie jest większa niż w słodkiej, z uwagi na większą gęstość,
  3. siła wyporu nie zależy od wymiarów naczynia w jakim zanurzamy ciało,
  4. kształt i faktura dna nie mają wpływu na siłę wyporu.

Część tych wiadomości może mieć źródło w doświadczeniach życiowych (pływanie w jeziorze i w basenie, pływanie w słonych morzach), choć trudno uznać, że takie doświadczenie w oderwaniu od szkolnych wiadomości byłoby wystarczające. W życiu codziennym rzadko bowiem używa się pojęcia „siła wyporu”.

Zadanie w badaniu pilotażowym zostało w pełni poprawnie rozwiązane przez zaledwie 30% uczniów (badanie zostało przeprowadzone na próbie 602 uczniów). Miało stosunkowo wysoki wskaźnik różnicujący – uczniowie słabsi (osiągający niższe wyniki w całym teście pilotażowym) podawali poprawną odpowiedź zdecydowanie rzadziej niż uczniowie najlepsi.

Ocena drugiego i trzeciego wyjaśnienia nie sprawiła uczniom większych trudności. Prawidłowej odpowiedzi udzieliło – odpowiednio – 71% i 84% uczniów. Jednak ponad połowa uczniów nieprawidłowo oceniła pierwsze wyjaśnienie. Jest to tym bardziej zaskakujące, że teza, iż siła wyporu zależy od rozmiarów zbiornika wodnego kłóci się z tak zwanym zdrowym rozsądkiem. Można by przypuszczać, że uczniowie będą w stanie, korzystając jedynie z własnych doświadczeń, taką tezę odrzucić. Niestety, okazuje się, że dla ponad połowy badanych nie jest to wcale oczywiste.

Słowa kluczowe

siła wyporu

Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.

"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl

* Chcesz otrzymywać informacje o nowych zadaniach?

Zaprenumeruj newsletter na pierwszej stronie "Entuzjaści Edukacji"

* Słowa kluczowe

absorpcja światła   Akomodacja oka   amperomierz   amplituda   amplituda drgań   analiza tekstu   analiza wykresów   atom wodoru   barwy   bateria   biomasa   bryła sztywna   ciepło   ciepło topnienia   ciepło właściwe   ciężar   ciśnienie   cyfry znaczące   czas   częstotliwość drgań    
.