Bezpieczne odchudzanie

Poprawna odpowiedź

1. Tak;

2. Nie;

3. Nie ;

4. Tak;

Wymaganie ogólne

4.1 Rozumowanie i argumentacja. Uczeń interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe między faktami, formułuje wnioski.

Wymaganie szczegółowe

6.3.6. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń wyjaśnia, dlaczego należy stosować dietę zróżnicowaną i dostosowaną do potrzeb organizmu (wiek, stan zdrowia, tryb życia i aktywność fizyczna, pora roku itp.), oraz podaje korzyści z prawidłowego odżywiania się.
6.3.7. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Układ pokarmowy i odżywianie się. Uczeń oblicza indeks masy ciała oraz przedstawia i analizuje konsekwencje zdrowotne niewłaściwego odżywiania (otyłość lub niedowaga oraz ich następstwa).

Komentarz

Zadanie pozwala na sprawdzenie, czy uczeń jest w stanie osądzić, które ze sposobów odchudzania mogą być efektywne, a jednocześnie bezpieczne dla zdrowia. Wśród proponowanych sposobów znajdują się zarówno metody zalecane przez lekarzy i dietetyków, jak i rozwiązania, na jakie łatwo natrafić we współczesnych mediach, a zwłaszcza w Internecie.

Wyniki badania próbnego świadczą o tym, że zadanie jest umiarkowanie trudne. Spośród 209 badanych uczniów klas III gimnazjum, 69% rozwiązało je prawidłowo, właściwie oceniając wszystkie cztery sposoby. Uczniowie nie mieli wątpliwości co do oceny zwiększonej aktywności fizycznej (sposób 4) i spożywania kilku małych, pełnowartościowych posiłków (sposób 1). Jako właściwe oceniło je kolejno 98% i 95% badanych. Prawidłowa ocena tych sposobów nie wymaga od uczniów umiejętności złożonych. Wystarczy, że posiadają elementarną wiedzę ogólną.

Odrzucenie sposobu 2 wymaga od ucznia zrozumienia, że mimo, iż to właśnie zbyt duże spożycie węglowodanów jest w znacznym stopniu odpowiedzialne za nadwagę, to ich całkowita eliminacja z diety jest niemożliwa, a nawet gdyby taką nie była, to zapewne byłaby szkodliwa. Prawidłowej oceny tego stwierdzenia dokonało 88% badanych.

Punkt 3 sprawił uczniom najwięcej trudności, być może dlatego, iż jest to jedyny przykład sposobu ewidentnie szkodliwego dla zdrowia, który potencjalnie jest jednak możliwy do realizacji. Mimo że punkt ten okazał się najtrudniejszy ze wszystkich, aż 81% badanych uczniów dokonało prawidłowej oceny. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, iż uczniowie rozumieją, że dieta złożona z samych soków warzywnych może mieć negatywne skutki dla zdrowia, lecz nie sposób również wykluczyć, iż niektórzy uczniowie uznali tę metodę za nierealistyczną.

Interesujący jest fakt, że sposoby skuteczne i bezpieczne (punkty 1 i 4) były oceniane prawidłowo znacząco lepiej niż sposoby nieodpowiednie dla zdrowia (punkty 2 i 3). Można na tej podstawie wyciągnąć wniosek, że uczniowie są nieco bardziej skłonni do uznania danego sposobu odchudzania niż do jego odrzucenia (jako potencjalnie szkodliwego lub nieskutecznego). Stanowi to mocną przesłankę do szerszego omawiania na lekcjach wszelkiego rodzaju „diet cud” i „rewelacyjnych sposobów odchudzania” oraz wyjaśniania uczniom niebezpieczeństw z nimi związanych. Zadanie można z powodzeniem zastosować podczas sprawdzianu – do oceny, na ile uczniowie skłonni są bezkrytycznie wierzyć w rozmaite sposoby odchudzania. Może także być pomocne podczas omawiania tego tematu na lekcji.

Słowa kluczowe