Roztwór soli fizjologicznej

Poprawna odpowiedź

D

Wymaganie ogólne

2.1 Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg prostych procesów chemicznych;
2.2 Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń zna związek właściwości różnorodnych substancji z ich zastosowaniami i ich wpływ na środowisko naturalne;
3.2 Opanowanie czynności praktycznych. Uczeń projektuje i przeprowadza proste doświadczenia chemiczne.

Wymaganie szczegółowe

5.6 Woda i roztwory wodne. Uczeń prowadzi obliczenia z wykorzystaniem pojęć: stężenie procentowe, masa substancji, masa rozpuszczalnika, masa roztworu, gęstość/ oblicza stężenie procentowe roztworu nasyconego w danej temperaturze (z wykorzystaniem wykresu rozpuszczalności).

Komentarz

Przedstawiony w zadaniu problem dotyczy jednej z podstawowych umiejętności, jakie uczeń powinien zdobyć w trakcie nauki chemii na III etapie edukacyjnym – umiejętności przyrządzenia roztworu o zadanym stężeniu. Umiejętność taka może być przydatna zarówno na dalszych etapach kształcenia, jak i w sytuacjach spotykanych w życiu codziennym. Jednej z takich sytuacji dotyczy powyższe zadanie. Sól fizjologiczna nie występuje wprost w podstawie programowej przedmiotu chemia, jednakże jest to roztwór złożony z chlorku sodu oraz wody, czyli substancji wymienianych zarówno w podstawie programowej, jak i szeroko dostępnych w życiu codziennym oraz w szkolnych laboratoriach. Zarówno skład roztworu, jak i jego stężenie podane są w treści zadania, więc uczeń nie musi posiadać żadnych dodatkowych wiadomości na ten temat.

Aby wybrać prawidłową odpowiedź, niezbędne jest zrozumienie następujących pojęć: stężenie procentowe, masa substancji, roztwór i rozpuszczalnik (5.6). Najczęstszą przyczyną złej odpowiedzi w zadaniu jest mylenie dwóch ostatnich pojęć. W tym wypadku niezbędna jest umiejętność analizy składu prostego roztworu, czyli zrozumienia co jest substancją rozpuszczoną, a co rozpuszczalnikiem, i ile wynosi ich łączna masa, czyli masa roztworu. Godnym odnotowania jest fakt, że dane w zadaniu są przedstawione w taki sposób, że do wykonania obliczeń nie jest potrzebne użycie kalkulatora. Uczniowi w żaden sposób nie narzuca się z góry sposobu liczenia – zadanie można policzyć stosując wzór na stężenie procentowe, ale uczeń może również skorzystać z prostych zasad obliczania proporcji.

Słowa kluczowe