Wiązka zadań
Pluskwy, mrówki, karaluchy
Zadanie
Pluskwy domowe, mrówki faraona i karaluchy to uciążliwi mieszkańcy wielu domów i mieszkań. Ich wspólne cechy to m.in. pokrycie ciała chitynowym oskórkiem, obecność odwłoka, trzy pary odnóży krocznych oraz czułki na głowie.
(1) Wszystkie trzy wymienione we wstępie zwierzęta należą do
`square` A. owadów,
`square` B. pajęczaków,
`square` C. skorupiaków,
(2) ponieważ
`square` A. mają po trzy pary odnóży krocznych.
`square` B. są pokryte chitynowym oskórkiem.
`square` C. posiadają odwłok.
`square` D. mają czułki.
Poprawna odpowiedź
1–A,
2–A.
Wymaganie ogólne
1.1 Znajomość różnorodności biologicznej i podstawowych procesów biologicznych. Uczeń opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy.
Wymaganie szczegółowe
3.9. Systematyka – zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów. Uczeń wymienia cechy umożliwiające zaklasyfikowanie organizmu do parzydełkowców, płazińców, nicieni, pierścienic, stawonogów (skorupiaków, owadów i pajęczaków), mięczaków, ryb, płazów, gadów, ptaków, ssaków oraz identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela jednej z wymienionych grup na podstawie obecności tych cech.
Komentarz
Zadanie pozwala ocenić, czy uczeń potrafi wykorzystać podstawową wiedzę o owadach do prawidłowego rozpoznania przedstawicieli tej grupy taksonomicznej. Zadanie składa się z dwóch części: pierwsza sprawdza poprawność klasyfikacji, druga natomiast weryfikuje poprawność sposobu rozumowania, zmniejszając szansę na podanie prawidłowej odpowiedzi przez proste zgadywanie (tzw. „strzelanie”).
Udzielenie poprawnej odpowiedzi w pierwszej części zadania wymaga od ucznia jedynie rozpoznania, że podane zwierzęta są owadami. Można by oczekiwać, że każdy uczeń wie, iż mrówka jest owadem, jednak prawidłową odpowiedź zaznaczyło jedynie 73% badanych uczniów klas III gimnazjum. Odpowiedzi B i C wskazało po 13% badanych.
Druga część wymaga od ucznia przedstawienia uzasadnienia swego wyboru, co jest już zadaniem nieco trudniejszym. Spośród podanych cech jedynie trzy pary odnóży krocznych są charakterystyczne wyłącznie dla owadów, co prawidłowo wskazało 36% uczniów. Drugą najczęściej zaznaczaną odpowiedzią była obecność chitynowego oskórka (24% odpowiedzi), choć jest to cecha wszystkich stawonogów, a nie tylko owadów, podobnie jak obecność odwłoka (13% zaznaczeń). Obecność czułków natomiast nie odróżnia owadów choćby od skorupiaków, jednak 16% uczniów wybrało tę odpowiedź.
Całe zadanie prawidłowo rozwiązało jedynie 32% uczniów. Zwraca uwaga wyraźna dysproporcja między liczbą prawidłowych odpowiedzi w pierwszej i w drugiej części zadania. Sugeruje to, że pewna część uczniów pamiętała, że przynajmniej jeden z wymienionych organizmów jest owadem, jednak nie potrafiła wskazać świadczących o tym cech.
Zadanie sprawdza umiejętności proste i jako takie nadaje się przede wszystkim na sprawdzian.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
