Fizyka

Wiązka zadań

Sztabka szklana

Drukuj

Sugerowane przeznaczenie Sprawdzian, Praca domowa

Zadanie

Poniższy fragment pochodzi z powieści „Lalka” Bolesława Prusa. Fragment odnosi się do sytuacji, w której Profesor Geist pokazał Wokulskiemu swój wynalazek:

- No, to jest sztabka szklana – odparł Wokulski.

- Cha! cha!... – śmiał się Geist. – Weź do ręki, przypatrz się... Prawda, że ciekawe szkło? Cięższe od żelaza (…), wyborny przewodnik ciepła i elektryczności, daje się strugać”.

Bolesław Prus, „Lalka”

Niektóre cechy materiału opisanego w powyższym tekście są podobne do cech typowych metali. Zdecyduj które, zakreślając odpowiedni prostokącik.

  Cecha materiału Czy jest podobna do cechy typowego metalu?
1. Przezroczysty jak szkło. `square` Tak / `square` Nie
2. Dobry przewodnik ciepła. `square` Tak / `square` Nie
3. Dobry przewodnik elektryczności. `square` Tak / `square` Nie

Odpowiedź, podstawa programowa i omówienie zadania

Poprawna odpowiedź

1. - Nie

2. - Tak

3. - Tak

Wymaganie ogólne

4 Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy przeczytanych tekstów (w tym popularno-naukowych).

Wymaganie szczegółowe

4.3. Elektryczność. Uczeń odróżnia przewodniki od izolatorów oraz podaje przykłady obu rodzajów ciał
8.2. Wymagania przekrojowe. Uczeń wyodrębnia zjawisko z kontekstu, wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku doświadczenia

Komentarz

Zadanie, które pokazuje, że nawet w klasycznej polskiej powieści można odnaleźć zagadnienia dotyczące fizyki  Mierzy ono nie tylko umiejętność analizy tekstu, w tym przypadku fragmentu książki „Lalka” Bolesława Prusa, ale po przeczytaniu tekstu uczniowie muszą ponadto porównać, które cechy opisanego „nieznanego materiału” są podobne do właściwości metalu. 

Zadanie zostało przebadane na grupie 226 uczniów gimnazjum. Prawidłowo rozwiązało je prawie 51% uczniów.

W pierwszym punkcie w tabeli zadane jest pytanie, czy przezroczystość jest typowa dla metali. Oczywiście jak można się spodziewać, większość uczniów, bo aż 70%, odpowiedziała, że „nie”, metal nie jest przezroczysty jak szkło. Niemniej aż 23% uczniów udzieliło odpowiedzi „tak”.  Zastanawiające jest, skąd taka odpowiedź, bo przecież każdy uczeń wie, jak wygląda metal. Można by tutaj wysnuć wniosek, że uczniowie błędnie zrozumieli polecenie zadania i opisywali nie cechy metalu, ale „nieznanego” materiału z powieści, gdzie padło stwierdzenie „to jest sztabka szklana”. Niemniej stwierdzenie to było tylko hipotezą Wokulskiego, wyśmianą natychmiast przez Geista.

W kolejnych wierszach tabeli padają pytania, czy metal to dobry przewodnik ciepła i elektryczności, i tutaj poprawnych odpowiedzi „tak” udzieliło odpowiednio 75% i 70% uczniów. Przyczyn błędnych odpowiedzi nie można w tym przypadku doszukiwać się w nieprawidłowym odczytaniu polecenia zadania, bo we wstępie podano informację, że nieznany materiał jest „wybornym” przewodnikiem ciepła i elektryczności. Uczniowie, którzy zaznaczyli błędne odpowiedzi albo nie wiedzieli, że metal przewodzi ciepło i prąd, albo też źle przeanalizowali tekst i polecenie zadania i opisywali cechy szkła.

Całkowity wynik, wydawało by się, prostego zadania, to połowa poprawnych odpowiedzi, co sugeruje, że uczniowie nadal mają problem z analizą tekstu i prostym przetwarzaniem podanych informacji.

Słowa kluczowe

izolatory | metal | przewodniki

Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.

"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl

* Chcesz otrzymywać informacje o nowych zadaniach?

Zaprenumeruj newsletter na pierwszej stronie "Entuzjaści Edukacji"

* Słowa kluczowe

absorpcja światła   Akomodacja oka   amperomierz   amplituda   amplituda drgań   analiza tekstu   analiza wykresów   atom wodoru   barwy   bateria   biomasa   bryła sztywna   ciepło   ciepło topnienia   ciepło właściwe   ciężar   ciśnienie   cyfry znaczące   czas   częstotliwość drgań    
.