Wiązka zadań
Zadrzewienia śródpolne
W tradycyjnej gospodarce rolnej na polach pozostawiano niewielkie kępy drzew i krzewów takich gatunków jak leszczyna, głóg, wierzba, tarnina, i wielu innych. Obecnie tego rodzaju zadrzewienia śródpolne coraz częściej znikają z polskich pól, głównie na skutek tworzenia coraz większych połaci jednorodnych upraw.
Zadanie
Zanikanie zadrzewień śródpolnych bez wątpienia zmniejsza różnorodność gatunkową flory. A co z różnorodnością gatunkową fauny?
(1) Likwidacja zadrzewień śródpolnych
`square` A. zmniejszy,
`square` B. zwiększy,
(2) różnorodność fauny ponieważ
`square` A. niektóre gatunki małych ptaków i ssaków stracą kryjówki lub miejsca żerowania.
`square` B. znikną bariery utrudniające poruszanie się zwierząt żyjących na polach uprawnych.
`square` C. będzie więcej zbóż, które są pokarmem dla wielu małych ptaków i gryzoni.
Poprawna odpowiedź
1 – A, 2 – A.
Wymaganie ogólne
1 Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń odbiera, analizuje i ocenia informacje pochodzące z różnych źródeł, ze szczególnym uwzględnieniem prasy, mediów i Internetu.
2 Rozumowanie i argumentacja. Uczeń interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe między faktami, formułuje wnioski, ocenia i wyraża opinie na temat omawianych zagadnień współczesnej biologii, zagadnień ekologicznych i środowiskowych.
3 Postawa wobec przyrody i środowiska. Uczeń rozumie znaczenie i konieczność ochrony przyrody prezentuje postawę szacunku wobec siebie i wszystkich istot żywych opisuje postawę i zachowanie człowieka odpowiedzialnie korzystającego z dóbr przyrody.
Wymaganie szczegółowe
2.3 Różnorodność biologiczna i jej zagrożenia. Uczeń przedstawia wpływ współczesnego rolnictwa na różnorodność biologiczną (ciągle malejąca liczba gatunków uprawnych przy rosnącym areale upraw, spadek różnorodności genetycznej upraw)
Komentarz
Zadanie diagnozuje umiejętność logicznego rozumowania. Jeśli zanikanie zadrzewień śródpolnych redukuje liczebność gatunków roślin, to z pewnością będzie też wpływać na różnorodność gatunkową zwierząt, które są bezpośrednio lub pośrednio zależne pokarmowo i siedliskowo od świata roślin. Pewnym problemem dla ucznia może być stosowana w zadaniu terminologia. Flora i fauna to nieczęsto używane w szkole terminy, właściwie terminy historyczne, bo podział świata organizmów na dwie wielkie grupy - rośliny i zwierzęta - już dawno temu stał się nieaktualny. Jednak, jeśli wczyta się z uwagą w treść zadania, z kontekstu wywnioskuje, co oznaczają te terminy.
Uczeń, który chce poprawnie rozwiązać zadanie, powinien nie tylko wybrać jedną z dwóch wykluczających się odpowiedzi w pierwszej części zadania, ale również ją uzasadnić, wybierając jedno z trzech uzasadnień przedstawionych w części drugiej.
Jeśli uczeń w pierwszej części zadania wybierze poprawną odpowiedź A, to logicznym jej uzasadnieniem będzie w drugiej części również odpowiedź A. Zadrzewienia śródpolne bowiem są miejscem żerowania i zakładania gniazd dla ptaków i drobnych ssaków polnych, a także dla wielu innych grup zwierząt – płazów, gadów, mięczaków, owadów czy pajęczaków.
Uzasadnienie B byłoby pozbawione sensu, bo po pierwsze, zadrzewienia nie stanowią bariery dla zwierząt, po drugie, jeśli nawet tak by było, to takie uzasadnienie pasowałoby raczej do niepoprawnej odpowiedzi B.
Z kolei uzasadnienie C, z pozoru prawdziwe (mniej drzew i krzewów, więcej zboża), w rzeczywistości mogłoby tłumaczyć jedynie wzrost liczebności populacji zwierząt żywiących się ziarnami zboża, a nie wzrost różnorodności gatunkowej fauny.
Zadanie nadaje się na lekcję o wpływie współczesnego rolnictwa na stan przyrody i poziom bioróżnorodności.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
