"Para na życie" - czytanie tekstu nieliterackiego

Poprawna odpowiedź

stresować się, wysilać się

Wymaganie ogólne

3. Tworzenie wypowiedzi.Uczeń zyskuje coraz wyraźniejszą świadomość funkcji środków językowych, które służą formułowaniu wypowiedzi; zdobywa wiedzę o różnych odmianach polszczyzny i kształci umiejętność poprawnego wykorzystywania ich w różnych sytuacjach, pogłębia znajomość etyki mowy i etykiety języka; poznaje i tworzy nowe, coraz trudniejsze formy wypowiedzi.

Wymaganie szczegółowe

3.2.2. Świadomość językowa. Uczeń sprawnie posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny, zna granice stosowania slangu młodzieżowego.

Komentarz

Zadanie odnosi się do świadomości językowej i wymaga od ucznia umiejętności rozróżniania wyrazów należących do języka potocznego i do oficjalnej odmiany polszczyzny oraz zastępowania wyrazów synonimami.

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

Odpowiedź zawierająca przesłankę: podsumowanie.

Przykłady:

• Wypowiedzenie jest podsumowaniem poprzedzającego go fragmentu.
• „Dobry materiał na przyjaciół” to puenta pierwszego akapitu.
• To jest wniosek.

Odpowiedź nieakceptowalna: odpowiedź nieuwzględniająca odniesienia do treści

Przykład:

• To jest zakończenie.

Wymaganie ogólne

2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl

Wymaganie szczegółowe

2.2.5. Analiza. Uczeń omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu, podtytułu, motta, apostrofy, puenty, punktu kulminacyjnego).

Komentarz

Zadanie dotyczy analizy tekstu i wymaga zrozumienia funkcji konstrukcyjnej wypowiedzenia zamykającego pierwszy akapit recenzji. Uczeń powinien zauważyć, że odgrywa ono rolę podsumowania kilkuzdaniowej charakterystyki bohaterów.

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

Odpowiedź poprawna: NIE + uzasadnienie zawierające przesłankę: w jednym przypadku przymiotnik idealny określa świat przedstawiony w filmie
Przykłady:

• W pierwszym przypadku „idealny” określa miejsce poszukiwane przez bohaterów.
• Tylko w trzecim akapicie przymiotnik wyraża opinię o filmie autora recenzji.

Odpowiedź niepoprawna: odpowiedź TAK lub odpowiedź NIE z nieodpowiednim uzasadnieniem

Wymaganie ogólne

1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.

Wymaganie szczegółowe

1.1.2. Czytanie i słuchanie. Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.
1.1.4. Czytanie i słuchanie. Uczeń odróżnia informacje o faktach od opinii.

Komentarz

Zadanie  wymaga od ucznia dostrzeżenia, że przymiotnika idealny tylko w jednym przypadku autor użył, aby wyrazić swoją opinię o filmie. W drugim przypadku ten wartościujący przymiotnik odnosi się do świata przedstawionego w filmie.

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

A

Wymaganie ogólne

1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl

Wymaganie szczegółowe

1.1.4. Czytanie i słuchanie. Uczeń odróżnia informacje o faktach od opinii.
2.2.5. Analiza. Uczeń omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu, podtytułu, motta, apostrofy, puenty, punktu kulminacyjnego).

Komentarz

Zadanie odwołuje się do umiejętności odczytywania intencji autora wypowiedzi, odróżniania informacji od oceny. Zadanie sprawdza, jak uczeń radzi sobie z tą umiejętnością w przypadku recenzji, czyli tekstu, w którym bardzo istotny jest element oceny.

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

rzeczownik para

dosłowne znaczenie tytułu – dwoje na całe życie
przenośne znaczenie tytułu – siła na całe życie / siła do życia / energia do życia

Wymaganie ogólne

1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl

Wymaganie szczegółowe

1.3.2. Świadomość językowa. Uczeń rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenia w tekście.
2.3.1. Interpretacja. Uczeń przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją.

Komentarz

Zadanie odnosi się do świadomości językowej. Uczeń powinien wykazać się umiejętnością odczytania dosłownego i przenośnego znaczenia wyrazu para w wyrażeniu para na życie i odpowiednio zinterpretować tytuł filmu (zauważyć jego dwuznaczność).

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

Odpowiedź pełna: odpowiedź zawierająca dwie przesłanki: 1) serca symbolizują miłość filmowej pary i 2) serca symbolizują walentynki.
Przykład:

• Po pierwsze serca są symbolem miłości tytułowej pary. Po drugie premiera filmu odbywa się tuż przed walentynkami – świętem zakochanych.

Wymaganie ogólne

1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl

Wymaganie szczegółowe

1.1.1. Czytanie i słuchanie. Uczeń odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie.
2.3.1. Interpretacja. Uczeń przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją.

Komentarz

Zadanie sprawdza nie tylko umiejętność podstawową z zakresu odbioru tekstów kultury, lecz także sprawność interpretacyjną. Uczeń jest proszony o przedstawienie propozycji odczytania konkretnego tekstu kultury (plakatu) i uzasadnienie swojej propozycji. Postawienie pytania „Z jakiego powodu” jest pytaniem o uzasadnienie odczytania symboliki.

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

I. Odpowiedź pełna
Odpowiedź zawierająca przesłanki: założono, że 1) tytuły poprzednich filmów mogą być bardziej znane niż nazwisko reżysera i 2) przez to skuteczniej zachęcą do obejrzenia nowego filmu.
Przykład:

• Tytuły wcześniejszych filmów tego reżysera mogą być bardziej znane niż jego nazwisko, dlatego zostały umieszczone jako zachęta do obejrzenia filmu.

II. Odpowiedź częściowa: odpowiedź zawierająca jedną z przesłanek

Przykłady:

• Twórcy plakatu chcieli przypomnieć widzowi znane filmy reżysera.
• Tytuły zachęcają do obejrzenia filmu.

Odpowiedź nieakceptowalna: odpowiedź niezawierająca żadnej z wymienionych przesłanek.

Wymaganie ogólne

1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl

Wymaganie szczegółowe

1.1.1. Czytanie i słuchanie. Uczeń odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie.
2.2.11. Analiza. Uczeń uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr, film, muzyka, sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne.

Komentarz

Zadanie odwołuje się również do wymagań z zakresu II etapu edukacyjnego.

SP PP.I.1.9. Uczeń wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub fałsz).

PP.I.1.9. (szkoła podstawowa) Uczeń wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub fałsz).

Słowa kluczowe

Poprawna odpowiedź

D

Wymaganie ogólne

2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl

Wymaganie szczegółowe

2.2.10. Analiza. Uczeń znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. w filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych/ wskazuje przykłady mieszania się gatunków.

Komentarz

Zadanie sprawdza świadomość konwencji funkcjonujących w kulturze i wymaga od ucznia rozpoznania w warstwie ikonicznej plakatu znanego toposu (stałego motywu) kulturowego obrazującego życie jako wędrówkę.

Słowa kluczowe