Wiązka zadań
"Język Trolli" - konkurs klasowy
Poniższy zestaw zadań to propozycja, którą można włączyć do cyklu zajęć poświęconych omawianiu powieści Małgorzaty Musierowicz „Język Trolli”. Pozwala sprawdzić znajomość lektury, służy też rozbudzaniu zamiłowania do czytania (przez działanie angażujące emocjonalnie). Uczniowie podczas pracy mogą korzystać z książek. Zadania wykonują zespołowo – w konkursie zwycięża grupa, która zdobędzie najwięcej punktów.
Zadanie 1a
Rozwiążcie krzyżówkę, a następnie wyjaśnijcie znaczenie hasła oraz określcie, co je łączy z powieścią.
WYJAŚNIENIE: …………………………………………………………........................
1. Rozpowszechniony, uproszczony pogląd na temat osób, narodów itd.
2. Ruch religijny, do którego należała rodzina Oracabessów.
3. Bóg często wzywany przez pana Borejkę.
4. Martin Luther …..
5. Ulubiony język pana Borejki.
6. Zwroty językowe, które upodobał sobie Helmut.
7. Bohater książki czytanej przez Ignacego Grzegorza.
8. Dziedzina sztuki szczególnie ceniona przez Staszkę.
Poprawna odpowiedź
WYJAŚNIENIE: stoicyzm – kierunek filozoficzny zalecający zachowanie równowagi duchowej bez względu na okoliczności. Postawa ceniona przez pana Borejkę.
Wymaganie ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl
3. Tworzenie wypowiedzi.Uczeń zyskuje coraz wyraźniejszą świadomość funkcji środków językowych, które służą formułowaniu wypowiedzi; zdobywa wiedzę o różnych odmianach polszczyzny i kształci umiejętność poprawnego wykorzystywania ich w różnych sytuacjach, pogłębia znajomość etyki mowy i etykiety języka; poznaje i tworzy nowe, coraz trudniejsze formy wypowiedzi.
Wymaganie szczegółowe
1.1.2. Czytanie i słuchanie. Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.
2.1.2. Wstępne rozpoznanie. Uczeń rozpoznaje problematykę utworu.
3.2.4. Świadomość językowa. Uczeń stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie.
Komentarz
Wszystkie pytania krzyżówki odwołują się do pojęć i osób, które są bardzo istotne dla problematyki powieści.
Zadanie 1b
Podajcie związek frazeologiczny, w którym występuje wyraz spokrewniony z hasłem krzyżówki. Ułóżcie zdanie, w którym wykorzystacie powiedzenie.
związek frazeologiczny ...................................................................................
zdanie ..............................................................................................................
Poprawna odpowiedź
związek frazeologiczny: stoicki spokój
zdanie: np. Cała klasa bardzo denerwowała się przed sprawdzianem, tylko Paweł zachował stoicki spokój.
Wymaganie ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
2. Analiza i interpretacja tekstów kultury.Uczeń doskonali sprawność analizy i interpretacji tekstów kultury; zyskuje nowe narzędzia, dzięki którym jego lektura jest coraz dojrzalsza, bardziej świadoma i samodzielna; poznaje nowe gatunki i konwencje literackie; wykorzystuje poznane pojęcie w refleksji o literaturze i wartościach; czyta teksty kultury odpowiadające charakterystycznej dla tego wieku wrażliwości – z zakresu literatury młodzieżowej i popularnej; stopniowo zaczyna poznawać dzieła klasyczne ważne dl
3. Tworzenie wypowiedzi.Uczeń zyskuje coraz wyraźniejszą świadomość funkcji środków językowych, które służą formułowaniu wypowiedzi; zdobywa wiedzę o różnych odmianach polszczyzny i kształci umiejętność poprawnego wykorzystywania ich w różnych sytuacjach, pogłębia znajomość etyki mowy i etykiety języka; poznaje i tworzy nowe, coraz trudniejsze formy wypowiedzi.
Wymaganie szczegółowe
1.1.2. Czytanie i słuchanie. Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.
2.1.2. Wstępne rozpoznanie. Uczeń rozpoznaje problematykę utworu.
3.2.4. Świadomość językowa. Uczeń stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie.
Komentarz
Stoicyzm, którego zwolennikiem jest pan Borejko, zestawiany jest w książce z rastafarianizmem - szczególnie wyraźnie w efektownej scenie pierwszego spotkania pana Borejki i Helmuta. Warto skłonić uczniów do refleksji nad tym pojęciem i jego funkcjonowaniem we współczesnym języku.
Zadanie 2
Uzupełnij drzewo genealogiczne rodziny Borejków. Zamaluj na czerwono pole z imieniem głównego bohatera. Jakich ważnych bohaterów "Języka Trolli" nie można umieścić na schemacie? Dlaczego?
Poprawna odpowiedź
Bohater główny: Józef. Brakuje Trolli i Helmuta, ponieważ nie należą do rodziny Borejków.
Wymaganie ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
Wymaganie szczegółowe
1.1.2. Czytanie i słuchanie. Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.
1.1.3. Czytanie i słuchanie. Uczeń porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie.
Komentarz
Celem zadania jest uporządkowanie wiedzy o bohaterach "Języka Trolli" i całego cyklu "Jeżycjada". Jest to również dobra okazja ku temu, by nauczyciel lub uczniowie znający książki M. Musierowicz spróbowali zaintrygować klasę losami bohaterów przedstawionymi w innych powieściach.
Zadanie 3a
Dopasuj tłumaczenia do sentencji łacińskich.
1. Bene a. Szczęśliwa wina.
2.Quiescere iuventus nescit b. Trzeciego wyjścia nie ma.
3. Felix culpa c. Chwytaj dzień.
4. Natura hor ret vacuum d. Młodzież nie może trwać w spokoju.
5. Carpe diem e. Natura nie znosi próżni.
6.Tertium non datur f. Niech będzie wysłuchana i druga strona.
7. Nolens volens g. Dobrze.
8. Audiatur et altera pars h. Chcąc nie chcąc.
Poprawna odpowiedź
1.g, 2.d, 3.a, 4.e, 5.c, 6.b, 7.h, 8.f
Wymaganie ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
3. Tworzenie wypowiedzi.Uczeń zyskuje coraz wyraźniejszą świadomość funkcji środków językowych, które służą formułowaniu wypowiedzi; zdobywa wiedzę o różnych odmianach polszczyzny i kształci umiejętność poprawnego wykorzystywania ich w różnych sytuacjach, pogłębia znajomość etyki mowy i etykiety języka; poznaje i tworzy nowe, coraz trudniejsze formy wypowiedzi.
Wymaganie szczegółowe
1.1.2. Czytanie i słuchanie. Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.
3.2.4. Świadomość językowa. Uczeń stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie.
Komentarz
Zadanie 3b
Dopisz sentencję, której można użyć w przedstawionej sytuacji.
Sędzia uważnie wysłuchał słów oskarżyciela, a następnie oddał głos obrońcy, mówiąc:
- ……………………...................…………….
Ułóż zdanie z inną z sentencją.
................................................................................................................
Poprawna odpowiedź
Audiatur et altera pars. - Niech będzie wysłuchana i druga strona.
np. Nie miałem ochoty występować w szkolnym przedstawieniu, ale nauczyciel tak się uparł, że nolens volens zagrałem główną rolę.
Wymaganie ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
3. Tworzenie wypowiedzi.Uczeń zyskuje coraz wyraźniejszą świadomość funkcji środków językowych, które służą formułowaniu wypowiedzi; zdobywa wiedzę o różnych odmianach polszczyzny i kształci umiejętność poprawnego wykorzystywania ich w różnych sytuacjach, pogłębia znajomość etyki mowy i etykiety języka; poznaje i tworzy nowe, coraz trudniejsze formy wypowiedzi.
Wymaganie szczegółowe
1.1.2. Czytanie i słuchanie. Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.
3.2.4. Świadomość językowa. Uczeń stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie.
Komentarz
Zadania 3a i 3b kierują uwagę uczniów na liczne w powieści sentencje łacińskie. Niektóre z nich uczniowie zapewne znają, znaczenie pozostałych mogą odnaleźć w książce. Przy omawianiu zadania koniecznie trzeba upewnić się, że uczniowie rozumieją, w jakim kontekście można tych powiedzeń używać.
Zadanie 4
Wyobraź sobie, że w internecie coraz większą popularność zdobywa nowy portal społecznościowy dla postaci literackich „FICTION”. W imieniu wybranego bohatera powieści uzupełnij jego stronę profilową.
Poprawna odpowiedź
Wymaganie ogólne
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń samodzielnie dociera do informacji; rozumie komunikaty o coraz bardziej skomplikowanej organizacj i – werbalne i niewerbalne; podejmuje refleksję nad znaczeniami słów i dąży do ich dokładnego rozumienia; krytycznie ocenia zawartość komunikatów.
Wymaganie szczegółowe
1.1.3. Czytanie i słuchanie. Uczeń porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie.
Komentarz
Zadanie rozwija umiejętność charakteryzowania postaci. Forma zadania powinna zainteresować uczniów, gdyż bliska jest ich codziennej aktywności internetowej. Uczeń musi się wcielić w rolę wybranego bohatera, dokonać "autocharakterystyki", a następnie spojrzeć na wybraną postać z punktu widzenia innych bohaterów.
Zadanie 5
a) Helmut Oracabessa chętnie sięga po związki frazeologiczne. Podaj 6 przykładów z jego wypowiedzi i uzupełnij tabelkę.
b) Wyjaśnij, na czym polegają błędy popełniane przez Oracabessę, gdy używa związków frazeologicznych.
...........................................................................................................................................................................................
Poprawna odpowiedź
b) Oracabessa zmienia stałe związki frazeologiczne poprzez łączenie elementów dwóch różnych związków.
Wymaganie ogólne
3. Tworzenie wypowiedzi.Uczeń zyskuje coraz wyraźniejszą świadomość funkcji środków językowych, które służą formułowaniu wypowiedzi; zdobywa wiedzę o różnych odmianach polszczyzny i kształci umiejętność poprawnego wykorzystywania ich w różnych sytuacjach, pogłębia znajomość etyki mowy i etykiety języka; poznaje i tworzy nowe, coraz trudniejsze formy wypowiedzi.
Wymaganie szczegółowe
3.2.1. Świadomość językowa. Uczeń rozróżnia normę językową wzorcową oraz użytkową i stosuje się do nich.
3.2.4. Świadomość językowa. Uczeń stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie.
Komentarz
Jedną z charakterystycznych cech Helmuta Oracabessy jest zamiłowanie do frazeologizmów. Uczniowie powinni zauważyć, że popełniane przez niego błędy są źródłem komizmu językowego. Zadanie rozwija świadomość językową.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
