Wiązka zadań
Cień sklepu
Zadanie
W południe słoneczne, w środku upalnego lata, Magda zaparkowała samochód pod jednym z warszawskich sklepów. Przyjrzała się, jak jest ułożony cień i z ulgą stwierdziła, że gdy będzie wychodzić ze sklepu za dwie godziny, to samochód będzie stał bardziej w cieniu niż teraz.
Źródło: opracowanie własne D. Marszał
Zaznacz prawidłowe stwierdzenia tak, by zdanie w całości było prawdziwe.
(1) Magda przewidziała położenie cienia za dwie godziny
A. trafnie,
B. nietrafnie,
(2) ponieważ obszar cienia przesunie się
A. na wschód.
B. na zachód.
Poprawna odpowiedź
1. A., 2. A.
Wymaganie ogólne
3.2 Stosowanie wiedzy i umiejętności geograficznych w praktyce. Uczeń stosuje wiadomości i umiejętności geograficzne w życiu codziennym, m.in. w racjonalnym wykorzystaniu zasobów środowiska.
Wymaganie szczegółowe
1.3. Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną, turystyczną, samochodową (m.in. orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie).
2.4. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń podaje najważniejsze geograficzne następstwa ruchów Ziemi.
Komentarz
Zadanie sprawdza u ucznia umiejętność interpretacji tekstu źródłowego i rysunku oraz przewidywania zjawisk na podstawie obserwacji terenowych. Zadanie, poprzez nawiązanie do codziennej czynności, jaką jest parkowanie samochodu, ma wymiar praktyczny. Zadanie składa się z dwóch części. W pierwszej uczeń ma ocenić tok rozumowania Magdy, a w drugiej uzasadnić własne stanowisko. Taka konstrukcja pozwala sprawdzić, jak duża grupa uczniów dokonała świadomego wyboru w części pierwszej.
Kluczowe dla poprawnego rozwiązania zadania jest zorientowanie planu względem położenia słońca na niebie i głównych kierunków geograficznych. Zazwyczaj górna ramka mapy, planu oznacza kierunek północny. Na zaprezentowanej ilustracji tak nie jest. W treści zadania pojawia się informacja o tym, że jest właśnie środek lata, południe słoneczne, a sytuacja ma miejsce w Warszawie. Na tej szerokości geograficznej przez cały rok obserwujemy słońce po południowej stronie nieba. Budynki rzucają zaś cień po stronie północnej. Analiza ilustracji powinna doprowadzić do wniosku, że kierunek północny jest wyznaczany przez dolną ramkę mapy. Słońce „wędruje” ze wschodu na zachód, co w przypadku zaprezentowanej ilustracji oznacza z lewej do prawej. W efekcie cień budynku przesunie się w lewo, co przy wcześniej opisanej orientacji planu będzie oznaczać wschód. Gdy Magda wyjdzie ze sklepu jej samochód znajdzie się w większym stopniu w cieniu. Magda miała zatem rację (1–A). Podobnego zdania było 58,0% spośród 188 badanych uczniów 3 klasy gimnazjum.
W drugiej części zadania prawidłowo kierunek zmiany cienia (2–A) określiło 46,8% badanych uczniów.
Zadanie okazało się trudne dla uczniów. Poprawnie rozwiązało je 21,3% spośród badanych uczniów. Warto to zadanie zaprezentować na lekcji, dokonując korekty wyobrażeń uczniów, szczególnie w zakresie orientacji planu względem położenia słońca i głównych kierunków geograficznych. Zadanie bardzo dobrze nadaje się na lekcję terenową.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
