Wiązka zadań
Tytus
Wiązka składa się z trzech zadań, w których wykorzystano trzy fotografie. Pierwsza z nich przedstawia łuk Tytusa, dwie kolejne - dwa detale tej budowli: inskrypcję dedykacyjną i płaskorzeźbę zdobiącą jeden z filarów łuku. Rozmieszczenie detali zostało ukazane na pierwszej fotografii strzałkami. Przedstawiający inskrypcję materiał A pełni w istocie podwójną funkcję źródła ikonograficznego i tekstowego - uczniowie muszą skupić się zarówno na formie napisu jak i na jego treści. Poszczególne zadania odwołują się do znajomości architektury, symboliki i kultury religijnej różnych cywilizacji świata starożytnego, dlatego wiązkę można wykorzystać jako materiał powtórzeniowy dla tego okresu.
Zadanie 1
Przedstawiona budowla powstała w celu
A. zwiększenia obronności Rzymu.
B. upamiętnienia zdobycia Rzymu.
C. upamiętnienia zwycięskiego wodza.
D. zapewnienia przychylności bogów przed bitwą.
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
6.1 Dziedzictwo antyku. Uczeń charakteryzuje najważniejsze osiągnięcia kultury materialnej i duchowej antycznego świata w różnych dziedzinach: filozofii, nauce, architekturze, sztuce, literaturze.
Komentarz
W zadaniu tym uczeń musi prawidłowo rozpoznać przeznaczenie przedstawionej budowli. Do poprawnej odpowiedzi może dojść na kilka sposobów. Przede wszystkim powinien rozpoznać w charakterystycznej budowli łuk tryumfalny i powiązać go z funkcją upamiętniającą. Pomocą w takim wnioskowaniu może być również tekst inskrypcji, w której wyraźnie określono, że łuk został podarowany określonej osobie. Jeśli uczeń nie rozpozna właściwie typu budowli, nadal może sfalsyfikować odpowiedzi błędne: na pierwszej fotografii wyraźnie widać, że wolnostojący łuk nie był elementem systemu fortyfikacji, zatem nie mógł pełnić funkcji obronnej. Odpowiedzi B i D można wykluczyć, kierując się analizą tekstu inskrypcji, która nie wspomina o zdobyciu miasta, ani o bitwie, w której potrzebna byłaby pomoc bogów.
Zadanie 2
Płaskorzeźba przedstawia wydarzenia związane z wojną przeciwko
A. Żydom.
B. Grekom.
C. Arabów
D. Germanom.
Poprawna odpowiedź
A
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
3.1 Starożytny Izrael. Uczeń charakteryzuje podstawowe symbole i główne zasady judaizmu.
Komentarz
Rozwiązanie tego zadania wymaga od ucznia analizy źródła ikonograficznego i znajomości przedstawionych na nim symboli. Uczeń, który rozpozna na przedstawionej płaskorzeźbie menorę i powiąże ją z kulturą judaistyczną nie będzie miał problemów z wykonaniem tego zadania. Inni uczniowie mogą wykluczyć część błędnych odpowiedzi kierując się podstawową znajomością realiów i chronologii świata starożytnego (np. brakiem wojen rzymsko-arabskich).
Zadanie 3
Poprawna odpowiedź
B
Wymaganie ogólne
1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
5.1 Cywilizacja rzymska. Uczeń umiejscawia w czasie i charakteryzuje system sprawowania władzy oraz organizację społeczeństwa w Rzymie republikańskim i cesarstwie.
7.1 Chrześcijaństwo. Uczeń umiejscawia w czasie i przestrzeni narodziny i rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa.
Komentarz
Zadanie sprawdza, na ile uczeń potrafi - posługując się swoją wiedzą i informacjami ze źródła - określić datę wydarzenia. Jego rozwiązanie powinno się opierać na starannej analizie tekstu inskrypcji i odpowiednim zrozumieniu wydarzeń podanych w ciągu. Uczeń powinien dostrzec, że w inskrypcji określono Tytusa (podobnie jak i jego ojca Wespazjana) mianem boskiego. Taki sposób określania władców powinien połączyć z okresem kultu cesarzy, którego ramy chronologiczne wyznaczają zasadniczo daty 27 r. p.n.e. (początki cesarstwa) i 392 r. n.e. (wydanie przez Teodozjusza Wielkiego zakazu wyznawania innych religii niż chrześcijaństwo, a tym samym ostateczne odstąpienie od uznawania władców za bóstwa). Błędne odpowiedzi mogą wybrać uczniowie, których uwagę przyciągnie pierwsza część napisu i założą, że wystawienie łuku musiało nastąpić w czasach republiki oraz ci, którzy nie dostrzegą sprzeczności między treścią napisu a główną zasadą chrześcijaństwa. Odpowiedź D mogą wybrać ci uczniowie, którzy w pierwszym zadaniu przyjmą, że łuk miał stanowić pamiątkę zdobycia Rzymu - takie rozumowanie może być efektem całkowitego pominięcia - lub niezrozumienia - tekstu inskrypcji.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl