Wiązka zadań
Herb Chełmna
Wiązka składa się z trzech zadań, w których odwołano się do staropolskiej fraszki opisującej herb Chełmna - najstarszego miasta w Prusach i jednocześnie pierwszej stolicy państwa krzyżackiego. Materiał może być zaskakujący dla ucznia z kilku powodów. Przede wszystkim jest to stosunkowo rzadko wykorzystywany tekst literacki, ponadto utwór jest pisany językiem staropolskim, a dodatkowo dotyczy tematu, który nie pojawia się na lekcjach historii (historia Chełmna). Zastosowanie takiego źródła pozwala jednak sprawdzić, jak uczniowie radzą sobie z analizą tekstu.
Gdy miasto Chełmno w Prusach zbudowano,
Temu dziewięć gór za herb darowano,
A dla tego, iż na górach leży,
Pod które Wisła ku Gdańskowi bieży,
A na wierzchu gór krzyż jest wysadzony,
Temu rzecz pewna aby z każdej strony,
Nieprzyjacioły swe krzyżem gromiło,
I w każdej trwodze onym się broniło;
Albo też temu, żeby tym znać dali,
Krzyżacy, iż je oni zbudowali.
Tekst zmodernizowany za: S. Sondel, Paweł Kuszewicz i jego tłumaczenie rewizji nowomiejskiej prawa chełmińskiego, [w:] Historia prawa - historia kultury. Liber memorialis Vitoldo Maisel dedicatus, red. E. Borkowska-Bagieńska, H. Olszewski, Poznań 1994, s. 266.
Zadanie 1
A. wynikało z faktu, że w Chełmnie było wiele kościołów.
B. miało zapewnić miastu gospodarczą pomyślność.
C. wynikało z faktu, że miasto założyli Krzyżacy.
D. wynikało z położenia miasta na skrzyżowaniu dróg.
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
19.4 Polska i Litwa w czasach ostatnich Jagiellonów. Uczeń przedstawia największe osiągnięcia piśmiennictwa polskiego epoki renesansu, uwzględniając twórczość Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
Komentarz
Zadanie sprawdza, czy uczeń potrafi przeczytać staropolski tekst ze zrozumieniem i znaleźć w nim podstawowe informacje. Jego wykonanie nie wymaga żadnych wiadomości własnych - wszystkie potrzebne dane znajdują się w materiale źródłowym. Wskazanie błędnych odpowiedzi świadczy o problemach z czytaniem ze zrozumieniem, bowiem żaden z dystraktorów nie znajduje oparcia w tekście.
Zadanie 2
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Poprawna odpowiedź
B
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
14.3 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Piastów.
Komentarz
Zadanie sprawdza umiejętność wyszukiwania informacji w tekście i przenoszenia ich na mapę. Jeżeli uczeń uważnie przeczyta i zrozumie fraszkę, a dodatkowo będzie w ogólnym zarysie wiedział, jakie obszary Polski należały do Państwa Krzyżackiego, nie powinien mieć problemu z wykonaniem zadania. Kluczem do rozwiązania są dwie informacje zawarte we fraszce dotyczące położenia miasta. Pierwsza z nich to wiadomość, że miasto leży nad Wisłą, druga to fakt, że miasto zbudowali Krzyżacy. Wybór odpowiedzi C lub D wskazuje, że uczeń dostrzegł tylko jedną z tych informacji w tekście, lub nie wie, które ziemie należały do państwa krzyżackiego. Wskazanie odpowiedzi A może sugerować, że uczeń nie radzi sobie z pracą z tekstem lub ma duże kłopoty z pracą z mapą.
Zadanie 3
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
19.4 Polska i Litwa w czasach ostatnich Jagiellonów. Uczeń przedstawia największe osiągnięcia piśmiennictwa polskiego epoki renesansu, uwzględniając twórczość Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
Komentarz
Zadanie wymaga od ucznia uważnego przeczytania fraszki, w której znajduje się dość szczegółowy opis herbu i znalezienia tych informacji, które pozwolą odrzucić błędne odpowiedzi. Odpowiedź A może wybrać uczeń, który skupi się jedynie na obecności krzyża w herbie; odpowiedź B uczeń, który znalazł informację o krzyżu i górach, odpowiedź D - uczeń, który zasugeruje się związkami miasta z zakonem krzyżackim. Dobra odpowiedź jest całkowicie zgodna z opisem z fraszki, a na herbie pojawiają się: krzyż, Wisła i dziewięć gór. Wskazanie niepoprawnych odpowiedzi może świadczyć o problemach z odczytaniem przekazu fraszki, lub problemach z pracą ze źródłem ikonograficznym.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
